Obraz społeczeństwa polskiego w Dziadach i Kordianie
„Dziadów częœć III"
Salon warszawski (scena VII)
XXXXX towarzystwo stolikowe towarzystwo pod drzwiami
osoby literaci, damy, generałowie, urzędnicy młodzież, starzy Polacy, patrioci (Wysocki)
język francuski polski
stosunek do literatury ucieczka od współczesnej problematyki, wynikająca z założeń klasycyzmu francuskiego przekonanie o ważnoœci podejmowania problemów współczesnych, ironia i kpina wobec pseudoklasyków
stosunek do kraju ignorancja wobec spraw kraju, brak zainteresowania losem walczących o wolnoœć, służalczoœć wobec caratu i Nowosilcowa doskonała orientacja w bieżących sprawach politycznych, współczucie dla przeœladowanych
ocena Mickiewicza krytyka i kpina wiara w siły u moc młodych patriotów
„Nasz naród jak lawa, z wierzchu zimna i twarda, sucha i plugawa, bez wewnętrznego ognia 100 lat nie wyziębi; plwajmy na te skorupę i stąpmy do głębi"
„Polska Chrystusem narodów" - stwierdzenie to opowiada o tym, że cierpienia Polski, tak jak cierpienia Chrystusa, odkupią œwiat i pozbawią go tzw. Ciemnej strony. Poœwięcenie całego pokolenia, straconego w rozwoju państwowoœci polskiej, powoduje zwiększenie szans następnego na życie w wolnej ojczyŸnie; wpływ filozofii mesjanizmu
„Kordian" Juliusz Słowacki
Akcja „Przygotowania" rozgrywa się w noc sylwestrową 1799, mającą rozpocząć nowe stulecie (jest to błąd autora). Słowacki zawarł w nim surowy osąd przywódców wojskowych i politycznych odpowiedzialnych za przebieg powstania listopadowego. Sam fakt, iż to moce piekielne stwarzają generała Józefa Chłopickiego, Jana Skrzyneckego, Jana Krukowieckiego oraz księcia Czartoryskiego, Niemcewicza i Lelewela, jest zjadliwą krytyką osób odpowiedzialnych za klęskę listopadową. Fragment mówiący o zabłąkanej gwieŸdzie odnieœć można do samych spiskowców (Kordian) jak i losów całego kraju. „Przygotowanie" mające istotne znaczenie dla odczytania sensu dramatu politycznego jakim jest „Kordian", stanowi sumaryczny osąd społeczeństwa współczesnego Słowackiemu.