Pytania z Tematu nr 4
Taktyka Działań - Ratowniczych
Postępowanie ratownicze w katastrofach drogowych z udziałem cystern
przewożących paliwo art. PP 11/2009 str. 14-15 „ Bomby na drogach „
Co oznacza skrót ADR ?
Proszę podać klasyfikację materiałów niebezpiecznych oraz oznakowania tych materiałów ?
Jakie informacje znajdują się w mianowniku i liczniku tablicy ostrzegawczej ?
Zasady postępowania podczas wypadków drogowych cystern z paliwami (oleje , benzyny) ?
W jaki sposób można rozpoznać zagrożenie o przewożonej substancji ?
Odpowiedzi :
Odp 1 Jest to międzynarodowa konwencja dotycząca drogowego przewozu towarów i ładunków niebezpiecznych, sporządzona w Genewie dnia 30 września 1957 r. Została ratyfikowana przez Państwo Polskie w 1975 r. Przepisy umowy ADR są nowelizowane w cyklu dwuletnim. Umowa obowiązuje obecnie w 44 krajach. Umowa ADR ma wspólne źródła z umowami dotyczącymi międzynarodowego transportu: drogą morską (IMDG), kolejową (RID) i lotniczą (ICAO).
Odp 2 Klasyfikacja materiałów niebezpiecznych obejmuje podział wszystkich produkowanych na świecie materiałów niebezpiecznych na 13 klas zagrożeń oraz zawiera szczegółową klasyfikację tych materiałów w poszczególnych klasach:
KLASA
1 - Materiały i przedmioty wybuchowe
2 - Gazy
3 - Materiały ciekłe zapalne
4.1 - Materiały stałe zapalne
4.2 - Materiały samozapalne
4.3 - Materiały wytwarzające w zetknięciu z wodą gazy zapalne
5.1 - Materiały utleniające
5.2 - Nadtlenki organiczne
6.1 - Materiały trujące
6.2 - Materiały zakaźne
7 - Materiały promieniotwórcze
8 - Materiały żrące
9 - Różne materiały i przedmioty niebezpieczne
Dodatkowo w tym załączniku określone zostały ogólne i szczegółowe warunki opakowania pojedynczych materiałów, wymagania w zakresie oznakowania materiałów oraz warunki badań i znakowania tych materiałów.
warunki przewozu poszczególnych materiałów niebezpiecznych
warunki techniczne pojazdów samochodowych
warunki techniczne przyczep (naczep), cystern i kontenerów - cystern
warunki oznakowania pojazdów i dodatkowego ich wyposażenia
warunki załadunku i wyładunku poszczególnych materiałów
zakazy ładowania ładunku razem w jednym pojeździe
wymagania dotyczące osób uczestniczących w przewozie
niezbędna dokumentacja przy tych przewozach
Odp 3 Tablica ADR (pomarańczowa odblaskowa tablica informacyjna umieszczona na pojazdach przewożących substancje niebezpieczne) zawiera dwa numery rozpoznawcze przewożonej substancji tj.:
numer rozpoznawczy niebezpieczeństwa - dwie lub trzy cyfry (w liczniku),
numer rozpoznawczy materiału - cztery cyfry (w mianowniku).
Tablica z umieszczonymi na niej numerami rozpoznawczymi stosowana jest przy przewozach materiałów niebezpiecznych w cysternach lub luzem. Przy przewozach w tzw. sztukach przesyłki stosowane są tablice pomarańczowe bez numerów rozpoznawczych.
Wymiar standardowy tablicy to 40x30 cm.
Obowiązuje w międzynarodowym transporcie drogowym na podstawie umowy ADR.
Odp 4 Ramowe zasady postępowania podczas wypadków drogowych cystern z paliwami ((oleje, benzyny)
1. Stanowisko kierowania Państwowej Straży Pożarnej po otrzymaniu informacji o wypadku cysterny powinno zadysponować w pierwszym rzucie zastępy ratowniczogaśnicze straży pożarnej, specjalistyczną grupę ratownictwa chemicznego i ekologicznego Państwowej Straży Pożarnej, zespoły ratownictwa medycznego oraz policję.
2. Powiadomić władze administracji publicznej, zespoły zarządzania kryzysowego, służby, inspekcje i straże.
3. Po przyjeździe na miejsce wypadku rozpoznać i ocenić sytuację. Przede wszystkim należy ustalić jakie jest zagrożenie dla ludzi oraz środowiska.
4. Decyzję dotyczącą ochrony strażaków ( ubrania żaroodporne ) i technik gaszenia pożaru podejmuje kierujący działaniem ratowniczym.
5. Zabezpieczyć przed zapaleniem teren wokół uszkodzonej cysterny z której wyciekło i wycieka paliwo do środowiska.
6. Przeprowadzić pomiary chemiczne na terenie wypadku.
7. Wyznaczyć i oznakować strefę zagrożenia. Prowadzić pomiary na obrzeżach strefy zagrożenia.
8. W przypadku występowania zagrożenia dla ludzi przeprowadzić ewakuację (współdziałać w tym zakresie z władzami samorządowymi i policją ).
9. Wyznaczyć i oznakować stanowisko kierowania działaniem ratowniczym.
10. Wyznaczyć i oznakować stanowiska do dekontaminacji ludzi i sprzętu.
11. Zorganizować sztab i łączność na terenie akcji ratowniczej.
12. W skład sztabu powinni wejść strażacy, przedstawiciele Państwowego Ratownictwa Medycznego, policjanci, przedstawiciele władz administracji publicznej, służby,inspekcje oraz straże.
13. W zależności od sytuacji uruchomić procedurę współdziałania z ekspertami.
14. Podczas wycieku substancji niebezpiecznej z cysterny stosować techniki ratownictwa chemicznego ( uszczelnienie otworu z którego wydostaje się substancja do środowiska, zbieranie substancji do przenośnych zbiorników chemicznych przy pomocy przenośnych rynien chemicznych, izolowanie podłoża przez zamontowanie
pod cysternę płachty chemicznej, inne w zależności od sytuacji ).
15. Pamiętać o zabezpieczeniu studzienek kanalizacyjnych.
16. Podczas rozlewów na twardym podłożu stosować wały ochronne zapobiegające dalszemu rozlewowi. Mogą to być w pierwszej fazie akcji ratowniczej wały wykonane z sorbentu lub usypane z piasku zabezpieczonego folią z tworzyw sztucznych. W dalszej kolejności, po dostarczeniu na teren zdarzenia, można użyć specjalistycznych rękawów chemicznych.
17. Opary benzyn i olejów są cięższe od powietrza i mogą się gromadzić w zagłębieniach, studzienkach, piwnicach i różnych otworach znajdujących się poniżej poziomu gruntu. Kierujący działaniem ratowniczym musi to uwzględnić podczas prowadzenia akcji ratowniczej.
18. Podczas wycieków i migracji oleju w glebę sprawdzić akweny w otoczeniu miejsca wypadku. Istnieje ryzyko przedostania się zanieczyszczenia olejowego wodami podpowierzchniowymi z miejsca zdarzenia do odległego akwenu.
19. Po przedostaniu się oleju do rzeki będzie się rozprzestrzeniał dalej z kierunkiem prądu rzeki, a w przypadku jeziora lub stawu będzie się rozprzestrzeniał promieniowo na całe jezioro lub staw. Należy nie dopuścić do rozprzestrzeniania się oleju stosując zapory przeciwolejowe.
20. W pierwszej fazie akcji ratowniczej, gdy mamy do czynienia z wyciekiem lub kilkoma wyciekami paliwa ( z różnych komór cysterny ) należy je zbierać do przenośnych zbiorników chemicznych. Gdy na początku działań nie ma zbiorników ( pierwszy zastęp straży pożarnej ) można przygotować alarmowo doły separacyjne ( wyłożyć je folią ) i kierować do nich wyciekające paliwo z cysterny.
21. Wstrzymać ruch drogowy w pobliżu wypadku. Zorganizować objazdy.
22. Zorganizować i oznakować punkt przyjęcia zastępów straży pożarnej, zespołu lub zespołów ratownictwa medycznego, policji oraz jednostek służb, inspekcji i straży.
23. W zależności od sytuacji, przepompować ( przeładować ) olej lub benzynę do cysterny rezerwowej. Decyzję w tym zakresie podejmuje KDR.
24. Podczas przepompowywania stosować zabezpieczenie gaśnicze.
25. Bardzo ważne jest współdziałanie KDR z kierownikiem przybyłego zespołu Państwowej Inspekcji Ochrony Środowiska oraz władzami administracji publicznej.
26. Po zakończeniu akcji ratowniczej przekazać teren właścicielowi, policji lub odpowiedniej służbie.
Odp 5 Wstępne informacje o przewożonej substancji (oleje; benzyny) można uzyskać z nalepki i tablicy ostrzegawczej która znajduje się na samochodzie , dokumentu przewozowego (listu) który jest w kabinie kierowcy oraz dodatkowe informacje otrzymane od przewoźnika o przewożonej substancji.