Blok H.
Pytanie nr 19 - Uwarunkowania procesu odprężenia w latach 70. XX wieku w Europie
Geneza:
wydarzenia w 1968 w Europie,
kryzysy lat 60,
wycofywanie się Europejczyków z kolonii,
Tendencje odprężeniowe :
problem Niemiecki - odrzucenie doktryny Hallsteina, bardziej przyjazna blokowi wschodniemu polityka Socjaldemokratów z Willym Brandtem (idee zbliżenia już za Adenauera) na czele, nawiązania stosunków dyplomatycznych między NRD i RFN (1969), następnie podpisano układy z ZSRR (1970), PRL (1970), Czechosłowacją (1971), w 1971 doszło do 4-stronnej konferencji w sprawie Berlina, doszło do porozumienia i określono status Berlina Zachodniego,
rozwój Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej - przystąpienie Danii, Wielkiej Brytaniii i Irlandii do Wspólnoty, Norwegia odmówiła,
stworzenie Strefy Wolnego Handlu - 1972,
kryzys finansowy i paliwowy - 1960 - OPEC, 1968 - OAPEC, podwyższenie cen ropy naftowej po wojnie Jom Kippur,
Pireneje - upadają dyktatorzy w Portugalii oraz Hiszpanii, Franco umiera w 1975 co otwiera drogę do demokratyzacji Hiszpanii, w Portugalii Salazar sam odszedł od władzy w 1968, w 1974 doszło do Rewolucji Goździków,
upadek rządu czarnych pułkowników w Grecji - rządzili po przewrocie od 1967 roku, ustąpili oni w 1974,
Konferencja Bezpieczeństwa i Współpracy Europejskiej - KBWE - 22 XI 1972 Helsinki - spotkanie 32 państw Europejskich, USA i Kanady, rozmowy prowadzone w 4 rundach, w czasie pierwszej rundy państwa potwierdziły gotowość do udziału i przedstawiły własny punkt widzenia, w drugiej rundzie dyskutowano o porządku dziennym konferencji i przedstawiono projekty dokumentów, w trzeciej rundzie ustalono porządek dzienny i koncepcje obrad, w czwartej przygotowano 96 zleceń szczegółowych procedur obrad,
3 koszyki - 1. bezpieczeństwo, 2. współpraca w dziedzinie gospodarki i nauki, 3. prawa człowieka i humanitaryzm,
1 VIII 1975 podpisano Akt Końcowy KBWE - ustalenia - poszanowanie suwerenności i równości państw i narodów, powstrzymywanie się od użycia lub groźby użycia siły, nienaruszalność granic, integralność terytorialna, pokojowe załatwianie sporów, nieingerencja w sprawy wewnętrzne, poszanowanie praw człowieka i podstawowych wolności, równouprawnienie i prawo do samostanowienia, współpraca między państwami, wykonanie w dobrej wierze zobowiązań wynikających z prawa międzynarodowego, rozbrojenie - układ SALT I- ograniczenie systemów obrony przeciwrakietowych, układ składał się z dwóch części stałej i zmiennej, ograniczenie zbrojeń strategicznych, duże wydatki spowodowały potrzebę podjęcia dialogu pomiędzy Stanami Zjednoczonymi i Związkiem Radzieckim, rok 1972, rozpoczynają się także rozmowy odnośnie SALT II - 1974, jednak traktat nie został ratyfikowany,