0013

12

Na specjalną wzmiankę zasługują poznaniensia, w skład których wchodzą wydawnictwa Zupańskiego, komplety czasopism („Przyjaciel Ludu”, „Roczniki Towarzystwa Przyjaciół Nauk”, „Monatsblatter der Historischen Gesellschaft”),oraz rzadkie już dzisiaj wydania monograficzne (np. Motty’ego „Przechadzki po mieście Poznaniu”, Łukaszewicza „Obraz historyczno-sta-tystyczny miasta Poznania”, w bardzo rzadkiej edycji z roku 1858, istniejącej tylko w kilku egzemplarzach, na papierze welinowym, z nadliczbową ryciną, przedstawiającą ratusz z pręgierzem). Z poznańskich druków XVIII wieku należy wymienić pomiędzy in. „Drogi depozyt ciała i krwie Jezusowej”. Akademja, 1722, oraz Tomasza Tretera „Trzy Święte Hostye, w roku 1399 nożami w Poznaniu od żydów ukłute”. Akademja, 1772.

Historję Polski reprezentują dzieła Bielskiego, Gwagnina, Miechowity, oraz zbiór pamiętników dawniejszych i nowszych.

Dział literatury polskiej posiada bardzo cenne wydania, jak np. pierwodruki Jana, Andrzeja i Mikołaja Kochanowskich, wyd. londyńskie „Marji” Malczewskiego, „Sonety Krymskie” Mickiewicza, druk. w Moskwie w roku 1826 i w. in. Wspomnieć także należy komplet „Bibljoteki pisarzów polskich” Gałęzowskiego, oraz komplet wydań Turowskiego.

W dziale sztuki najlepiej zaopatrzona jest grafika polska, zarówno dawniejsza jak współczesna. Znajduje się tutaj bogaty zbiór wydawnictw, ilustrowanych przez rytowników polskich, ze szczególnem uwzględnieniem twórczości Oleszczyńskiego, oraz działalności pierwszego litografa polskiego w Warszawie, Chodkiewicza. Wspomnieć także należy komplety czasopism z zakresu historji sztuki („Sprawozdania do badania historji sztuki” i in.).

Bardzo bogato przedstawia się dział numizmatyki polskiej, obejmujący nieomal komplet wydawnictw z tego zakresu. Pomiędzy niemi są bardzo rzadkie edycje, pochodzące częściowo ze zbiorów po Wiktorze Wittygu. Wymienić tutaj należy dzieła Lelewela oraz Raczyńskiego z uzupełniającym tomem piątym, opracowanym przez Karola Beyera, a zawierającym fotografje medali, nie uwzględnionych przez Raczyńskiego.

Bibljoteka posiada także kilka inkunabułów (m. in. egzemplarz Turre-crematy), oraz około 50 cymeljów XVI w., np. Biblję Szarffenbergera i Wujka. Wspomnieć także należy Biblję Radziwiłłowską, egzemplarz bez błędu, oraz egzemplarz ze znanym błędem drukarskim (... kuszony „do” dyabła, Mateusz, rozdz. IV).