0013

OBSZAR I ZALUDNIENIE MIASTA POZNANIA

Do owego czasu przypływ nie był w wysokiej mierze krępowany brakiem mieszkań. Brak ten zmniejszył napływ w r. 1922 (5406 dusz). Następnie jednak trudności te nie pokonywały już siły atrakcyjnej miasta; przyrost ludności wynosił w r. 1923 i 1924 przeszło 7000 dusz rocznie i podniósł się w r. 1925 do 10.000 (bez wcielonych gmin). Pewną redukcję napływu spowodował kryzys gospodarczy i związane z nim bezrobocie. W roku 1926 wzrosło zaludnienie miasta o 6,800 mieszkańców. Wielki rozmach pracy w latach 1927 i 1928 podniósł ponownie przypływ do miasta i znowu przyrost roczny obracał się na około 10,000 dusz.

Przyrost ludności ma dwa źródła: nadwyżkę urodzeń nad zgortami oniż~ nadwyżkę przypływu wędrownego nad odpływem. W okresie 1900—1905 przeważał przyrost napływowy (57ⁱ,8%; przyrost naturalny 42,2% całego przyrostu), w okresie 1905— 1909 przyrost naturalny (53,9% wobec 46,1% napływowego), W dziejach rozwoju ludnościowego miasta Poznania przeważały okresy, w których przyrost składał się mniejwięcej w połowie z nadwyżki naturalnej i w połowie z nadwyżki napływowej. Odmienne warunki panowały w okresach 1867—1871 (tylko 3,1% nadwyżki naturalnej w przyroście — przyczyną: choroby i wojna), dalej 1885 — 90 (nadwyżka naturalna większa niż przyrost ogólny) oraz 1895—1900 (nadwyżka naturalna 240%, ubytek wędrowny: 140%; przyczyną: przeludnienie miasta, odpływ do gmin podmiejskich). W pierwszych latach 20 wieku przeważa regularnie nadwyżka naturalna (najczęściej około 55% całego przyrostu); wyjątek stanowiły lata 1900, 1901, 1905, 1906, w których napływ był silniejszy i obejmował mniejwięcej % całego efektywnego przyrostu, oraz lata 1909 (nadwyżka naturalna 79,2%) i bardzo ciekawy rok 1912, w którym nadwyżka naturalna była o 100% wyższa od ogólnego przyrostu, to znaczy, że był znaczny deficyt wędrowny. W latach wojennych ruch napływowy był w wysokim stopniu negatywny.

Rozwój stosunków w latach 1919—1928 był niezwykle żywy, W miejsce dawnej względnej stałości wstępuje wielka nie-