0027

26

Lubostroń, powiat szubiński, Zygmunta hr. Skórzewskiego.

Bibljoteka powstała w końcu XVIII wieku dzięki staraniom Fryderyka hr. Skórzewskiego, syna Franciszka, posła na ostatni sejm Polski niepodległej. W wieku XIX przyczynił się wydatnie do jej powiększenia Leon hr. Skórzewski, znawca i miłośnik książki. W skład jej wchodzą także rzadkie i cenne książki z bibljoteki Baltazara Ciecierskiego z Drohiczyna i Ignacego Krasickiego. Bibljoteka obejmuje rozmaite działy naukowe, z pewną przewagą historji Polski. Bardzo bogato zaopatrzona jest literatura powstaniowa, dalej emigracja polska i wreszcie stosunki polsko-pruskie. Z działu literackiego należy wymienić pierwodruki autorów polskich XIX wieku oraz beletrystykę francuską, uzupełnianą systematycznie przez Marję hr. Skórzewską.

Na szczególną wzmiankę zasługują także komplety gazet wielkopolskich z XVIII i XIX wieku, oraz dzienniki zagraniczne, poświęcone sprawie polskiej, j. np. „Orzeł Biały”, wyd. w Brukselli i „Dziennik Narodowy”, wyd. w Paryżu.

Obecnie bibljoteka składa się z około 20.000 tomów, w tem w przybliżeniu 50 rękopisów i tyleż inkunabułów. Dość licznie reprezentowane są cymelja polskie oficyn krakowskich oraz rzadkie dzisiaj druki dobromilskie i rakowieckie. Oprócz tego są także inkunabuły oficyn francuskich i niemieckich i wreszcie szereg Aldów i Elzewirów. Cenne pod względem bibljofilskim są faksymila rzadkich druków polskich, wydane staraniem Edwarda hr. Grabowskiego.

Cymelja polskie są treści teologicznej, historycznej i literackiej. Wśród nich na wyszczególnienie zasługują: „Missale Gnesnensis Diocesis”. Kraków, Haller, 15255 „Biblja” Leopolity. Kraków, Szarffenbergerowie, 1561. Stanisława Sarnickiego „Annales sive de origine et rebus gestis Polonorum”, druk Szarffenbergerów z r. 1587; Bartłomieja Georgiewicza,(ofiary jasyru tureckiego), „De Turcarum moribus epitome”. Lugduni, apud Joan. Tor-naisium, 1558 i tegoż autora „De afflictione captivorum”. Antverpiae, typis Copenii, 1514 (dzieła niezmiernie rzadkie).

Oprócz druków znajduje się tutaj zbiór map geograficznych, składający się z około 1.000 map. Pomiędzy niemi są mapy teatrów wojen