0033

32

w aktach grodzkich i ziemskich z lat 1362—1792. Akta wojskowe zawierają liczne przyczynki do dziejów wojska polskiego, np. uniwersały marszałków konfederacji barskiej, dalej organizację oddziałów wielkopolskich podczas powstania z r. 1848 w powiecie bukowskim, itd. Wyszczególnić także należy materjały do wolmularstwa w Wiełkopolsce, tyczące się zwłaszcza loży masońskiej Miłości i Wierności Sw. Jańskiej na Wschodzie Poznania. Na wzmiankę zasługują jeszcze listy Gertrudy Komorowskiej.

Archiwum hr. Łąckich, znajdujące się przez dłuższy okres czasu w lamusie, później przeniesione na poddasze pałacowe, zostało uporządkowane przez profesora Stanisława Karwowskiego z inicjatywy obecnego właściciela.

Rogali n, po w. śremski, Rogera hr. Raczyńskiego. (Chw.)

Bibljoteka, założona przez Edwarda Raczyńskiego (1786 — 1843) w pierwszej połowie XIX wieku, obejmuje dzieła z rozmaitych dziedzin naukowych, zwłaszcza z literatury. Najlepiej zaopatrzony jest okres niemcewi-czowski. Na wyszczególnienie zasługują wydawnictwa artystyczne, bogato ilustrowane, w języku angielskim, francuskim i niemieckim. W skład bibljoteki wchodzą książki ze zbiorów Nesselrodego i Pawła Muchanowa z Warszawy. W bogatem archiwum rodzinnem znajdują się rękopisy Juljana Ursyna Niemcewicza i wreszcie komplet „Acta Tomiciana“ w ory-ginałach i kopjach.

Zarówno pod względem naukowym jak bibjofilskim należy bibljoteka rogalińska do najbogatszych zbiorów wielkopolskich.

Rusko, pow. pleszewski, Zygmunta hr. Czarneckiego. (Chw.)

Bibljoteka zawiera dzieła z rozmaitych dziedzin naukowych. Są to w przeważającej liczbie dublety z dawniejszego księgozbioru w Rusku, założonego w r. 1805 przez Antoniego Czarneckiego, krojczego koronnego, który został odstąpiony Bibljotece Baworowskich we Lwowie przez Zygmunta hr. Czarneckiego (1823—1907), ojca obecnego właściciela.

Samostrzel,* powiat wyrzyski, Ignacego hr. Bnińskiego.

Bibljoteka rozmaitej treści, składająca się z około 3.000 tomów, przeważnie z XVIII—XX wieku. Najlepiej reprezentowane są działy historji, (zwłaszcza dzieje Wielkopolski), literatury, prawa i ekonomji. Obecnie