0033

29

PŁOCKIE. 20.

już czasach szukać powodów do przeniesienia drzwi z Płocka do Nowogrodu wielkiego.

W tych też czasach 1335 w grudniu Wasili arcybiskup nowogrodzki sporządził obrazowe drzwi spiżowe kościelne, znajdujące się w Alexandrowej słobodzie (Miiller, Beschr. einer Bei.se von Moskau nach dem Kloster der heil. Dreyeinigkeit, in dem neuen St. Petersb. Journal, 1782, III, p. 28). O tym Wasilu współczesne kroniki nowogrodzkie piszą, że on wiele dla własnej katedry czynił. Jedną jej wieżę 1333 krzyżem obdarzył; a w roku 1336 pozyskał dla niej miedziane drzwi złocone: u świa-tjej Sofii dweri miedjany zołoczemy ustrojił ²⁰).

Możnaby tedy zatrzymać się w tych czasach i pośrednictwu Narimunda przeniesienie podwoji przypisać: w Polszczę tituł króla jak to napisy podwoji wyrażają, już był podniesiony. Ale katedra sofijska 1340 7 czerwca, ogniem spłonęła, tenże arcybiskup Wasilij restaurował ją. Jeśli Pskowjanie zachowywali w cerkwi miecz Doumunda, No-wogrodzianie, zasług Narimunda niepoznali aż gdy Orzechowiec stracili, gdy Litwy do jego odzyskania szukali. Kriterium naostatek adelungowe pismo ruskie podwoji do XVgo aż wieku odnoszące sprowadzenie drzwi płockich nie przed czasy pogorzeliska, ale w lata późniejsze odnosi.

Nowogrodzianów wstręt do wielkich kniaziów moskiewskich wzrastał wtedy: sami się rządzili. Wybierając ar-cybisków, nieraz z cerkwią moskiewską zrywali. Coraz większa u nich tworzyła się skłonność a potrzeba wzrastała, uciekania się do Litwy. W r. 1385, Simon Ling-wen brat Jagiełły i Alexaudry księżny płockiej, przeniósł

^ao) Tatiszczew powtarza to w historji rossijskiej, 1784, IV, p. 134, z dodatkiem: w Nowichradje władika Wasilij u światoj sofji ustroji dweri miedjanyja zołoczeny, priweste jiż Niemec, kupi cienoju wie-likoju. O tym współczesne nowogrodzkie kroniki niewiedzą. Za drzwi płockie, Wasili pewnie nie płaciłby sam; a jeśliby wydatek osadzenia i zawieszenia onych spadł na niego, nie byłby ceny wysokiej.