40
Życie w Horyńcu ilustruje czasopismo „Strzała” z lat 1886 —1892. Treść jego składa się z wypadków codziennego życia, przedstawionych w dowcipnej formie, fragmentów literackich, pisanych wierszem i prozą, rycin, karykatur i t. p. Rękopis rzuca interesujące światło na kulturalne życie ziemiaństwa w Małopolsce wschodniej.
Ze względu na ciekawą historję księgozbioru szelejewskiego można jego opis zakończyć słowami „Habent sua fata libelli — et bibliothecae”.
Turwia*, po w. leszczyński, Tekli Zygmuntów ej
Chłapowskiej.
Bibljoteka, założona przez generała Dezyderego Chłapowskiego, (1789—1879), liczy obecnie około 4.000 tomów. W roku 1875 część dworu uległa pożarowi, przyczem i księgozbiór został uszkodzony. Zawiera cenne dzieła naukowe z rozmaitych dziedzin wiedzy, ze szczegól-nem uwzględnieniem historji, języka i literatury polskiej. W dziale historycznym najlepiej zaopatrzony jest okres rozbiorów i powstań polskich, oraz epoka rewolucji francuskiej i Napoleona I. Bogato przedstawia się zbiór pamiętników z XVIII i XIX wieku. Liczny zbiór broszur odnosi się do stosunków politycznych wr trzech zaborach, zwłaszcza w zaborze pruskim. W dziale językoznawstwa znajduje się szereg rzadkich dzisiaj gramatyk rozmaitych języków (Walentego Skorochod Majewskiego „Gramatyka mowy starożytnych Skuthów czyli Skalnych Górali” z san-skrytu tłom. na język polski. Warszawa, dr. Łątkiewicza, 1828). W literaturze pięknej należy wyszczególnić zbiór poetów polskich i francuskich XVI do pierwszej połowy XIX wieku, częściowo w rzadkich i cennych wydaniach.
Pomiędzy cymeljami znajdują się następujące: „Prologus Sancti Hie-ronimi in vitae patrum“. Witemberga, Seitz, 1544 (z autografem Jerzego Chłapowskiego z roku 1601); „Les travaux de Mars ou 1’art de la guerre“, tom 1—5. Paryż, Thierry, 1554—55; „I dieci libri di archittettura“ di Vetruvio. Venezia, Francesco de’ Franceschi, 1567; Aristotelis Sta-giritae „Opera omnia”. Lyon, Berjon, 1580.
Bibljoteka turewska, zakrojona na większą skalę, nie rozwijała się po śmierci swego twórcy, na co wskazuje brak późniejszych nabytków.