14
Rys. 1.6.1. Protonowe sygnały grup CHj i CHj etanolu
3) Liczba sygnałów w multiplecie powstałym na skutek sprzężenia z grupą n równocennych jąder o kwantowej liczbie spinowej / wynosi
2nl + 1. (1.6.5)
4) Sprzężenia z kilkoma grupami równocennych jąder są niezależne od siebie.
5} Stosunki powierzchni pod sygnałami multipletu są równe stosunkom liczby sposobów, na które osiągane są wartości poszczególnych sum magnetycznych liczb kwantowych n równocennych, sąsiednich jąder (ImJ. Gdy jądra wywołujące rozszczepienie mają spiny / = 1/2, to stosunki intensywności składowych multipletów można określić na podstawie trójkąta Pascala:
n =■ 0 |
1 | |||||
1 |
1 |
1 | ||||
.2 |
1 |
2 |
1 | |||
3 |
1 |
3 |
3 |
1 | ||
4 |
1 4 |
6 |
4 | |||
5 |
1 5 |
10 |
10 |
5 |
6) Rozszczepienia sygnałów dwu grup sprzęgających się ze sobą jąder są takie same w każdym z tych sygnałów. Są one równe wartościom bezwzględnym stałych sprzężenia spin-spin. Oznacza się je literą J. Ich wartość nie zależy od indukcji pola B0.
7) Przesunięcie chemiczne grupy równocennych jąder nie ulega zmianie na skutek sprzężeń spin-spin i jest określone położeniem środka multipletu.
To, co podano, sprawdza się w eksperymentach NMR tylko wtedy, kiedy spełniony jest warunek:
gdzie A jest różnicą częstości rezonansowych sprzęgających się jąder, a J jest ich stałą sprzężenia. Widma, uia których spełniony jest ten warunek nazywane są /-rzędowymi. Gdy warunek (1.6.6) nie jest spełniony, powstają1-zwykle skomplikowane widma nazywane widmami wyższych rzędów.
Jądra atomowe sprzęgające się przy warunku (1.6.6) oznacza się literami z początku i końca lub z początku, środka i końca alfabetu wraz z indeksami określającymi liczby równocennych jąder. Tak na przykład protony grup CHj ‘ i CH3 etanolu określa się jako A2 X3, a cały etanol A2 M. Dla zaznaczenia, że nie jest spełniony warunek (1.6.6) używa się kolejnych liter alfabetu. W takim przypadku etanol oznaczamy symbolem A2BjC.
Niekiedy zdarza się, że grupa jąder o tej samej stałej ekranowania (<7t) sprzęga się na różne sposoby z inną grupą jąder o wspólnej stałej ekranowania (ffj / tr(). Mówi się wtedy, że te grupy jąder są równocenne chemicznie (ta sama stała ekranowania w obrębie grupy) oraz nierównocenne magnetycznie
j, U i.