0006 jpeg

u Część II. Postępy w uczeniu się dorosłych

nnymi słowy, podwójna pętla uczenia się nie wystąpi, jeśli jednostka nic zostanie iwolniona od poprzednich modeli myślowych. Kolb (1984) podkreślał, że uczenie ię jest nieustającym procesem osadzonym w doświadczeniu, a zatem każde uczę* lic się może być rozumiane jako uczenie się wtórne, ponowne (releaming). Jest to zczególnie prawdziwe w odniesieniu do osób dorosłych, dysponujących tak szero-imi zasobami doświadczeń.

Gotowość do uczenia się

Dorośli zwykle osiągają gotowość do uczenia się, gdy ich sytuacja życiowa narzu* i potrzebę zdobycia nowej wiedzy. Zatem im lepiej edukatorzy dorosłych rozumie* ą i potrafią przewidzieć zdarzenia życiowe dorosłych oraz związaną z nimi gotowość lo uczenia się, tym skuteczniej mogą działać. Największym wyzwaniem okazało się tworzenie adekwatnego modelu wyjaśniającego standardowe zróżnicowanie tego enomenu.

Fratt (1988) stworzył przydatny model wyjaśniający nie tylko wpływ okoliczno* ci życiowych na gotowość dorosłych do uczenia się, lecz także gotowość do doświad* :zania uczenia się typu andragogicznego. Zauważył on, że większość doświadczeń ałukacyjnych ma charakter sytuacyjny i że w zależności od togo, z jakim rodzajem iczenia się mamy do czynienia, może dojść do wyzwolenia różnych zachowań i uczniów. Dla przykładu, jest wysoce prawdopodobne, że ten sam uczeń może być >ardzo pewny siebie i skuteczny w odniesieniu do danego rodzaju uczenia się, a nie* >ewny i zależny, jeśli rodzaj uczenia się ulegnie zmianie.

Fratt wyjaśnia to zjawisko, identyfikując dwa \\7miary decydujące o zróżnicowa* nu sytuacji uczenia się dorosłych, a mianowicie: wskazówki i wsparcie. Model Prat-a pokazuje, że dorośli mogą mieć zasadniczo odmienne oczekiwania związane ze vspieraniem ich uczenia się przez nauczycieli, edukatorów i trenerów. Dla niektó-•ych ważne są wskazówki dotyczące technik i logistyki uczenia się, inni oczekują ysparcm emocjonalnego. Specjaliści od edukacji dostrzegający u dorosłych brakgo-owosci do ut/cnia się w rozumieniu andragogicznym muszą zdawać sobie sprawę

•    tego. w juk 1111 obszarze będą sytuowały się potrzeby ucznia.

PoIi/cIm iv\ku:owrk dotyczy pomocy, jaką uczeń spodziewa się uzyskać od na* 1* /vi u?In (lub inne) osoby) w odniesieniu do procesu uczenia się, i wiąże się z kom-» triu i nni doiostyc li w zakresie danego przedmiotu oraz z ogólną potrzebą zależ’ »'*». 1 I )• u ośli i» wysokim poziomic kompetencji i niską potrzebą zależności będą

•    u<l/u 1 iiiunl irlny im studentami od tych, którzy mają niski poziom kompetencji pii l< iu)» /.tlt ■ nosi l< dnak/e nawet dorośli o niskim zapotrzebowaniu na zależ?

.....u unig 1 puli/. bow.n w kti/ówek we wczesnej fazie uczenia się przedmiotu,

!

•    kii*i< >'<■ /.iko .u miiją niewielkie kompetencje.

!■ / •' ............i .ię do < im» )imulltcrj zachęty, jakiej uczeń potrzebuje od innych.

\S y nik .i u. / .Im. tell. /\ milki iw    omi/iid ucznia w proces uczenia się i pewno' ui \iflui- w mliiM •iienni <l«i własnych umiejętności uczenia się. Pewni t *111111 K-i/ow.iiii m/mowir będą poii/.cbownli mniejszego wsparcia ani/( li.... ₍ *hi ₍• • • • /unnga/ow mu

1'i.itt |u• •«• 1111 |c > .teiokwndratowy inodel(ryc. 9.1), wyrażający..... lu*. i ><mlu

nacje w\sokugo ' niskiego poziomu zapotrzebowania na wskazówki 1 wipao u

(U.lim w kwiiiIiiii.ieh I 1 2 wymaga procesu w większym stopniu U...........a"

pi/ez limit /\. u lu, poili /ns gily w kwadracie 3 i 4 można przesunął 0 • 1 ni .' w hm, .111114, lal ula Należy przy tym pokreślić, że uczeń z kwadratu tr/< ■ n . .m •• lal p..

ti/cbujr /ninędzni | pomocy w procesie uczenia się, ale nie ma zap. m /. I...... nu

wskazówki, li 1 / tylko mi wsparcie.

Model l*itilla, mimo iz im był poddawany testom, dostarcza podstaw wypi .111.1 ma doshzi gam go pi zez 1 dukatorów zróżnicowania w obrębie różno li gmp u. .| cycli się doio-.lyi li W grupie dorosłych nastawionych na uczenie się może się o! 1 zac, ze iin ktoi/y z nuli |K)li/.cbuji| dużo wsparcia i wskazówek (kwadrat I). niektórzy cenni wskazówki, ale nie potrzebują wsparcia emocjonalnego (kwadi.it 2), nicktóizy pieleriiji) bycie w grupie twierdząc, że potrzebują wskazówek, ale

3

1

4

2

niski — poziom zapotrzebowania na wsparcie —►- wysok

niski

zależność

wysoki

Rycina 9.1. Model zapotrzebowania na wskazówki i wsparcie według Pratta