280
. 'Sp
in rtiNKUc zuilnnlj /u.polonu
k «= 0.1 (JsljlajiłL wartość k otrzymamy funkcję jednoznaczną w obszarze 0 • x. ale nieciągłą na ujemnej półosi rzeczywistej, i uwagi na nieciągłość
atg r. Wydzielenie gałęzi funkcji dwuznacznej (111.86) jest możliwe w odpowiednio zawężonej dziedzinie. r.p. w obszarze A (patrz rys. 111.13). Nu r.s. III 16 przcdsU-w;ono odwzorowaniu tego właśnie obszaru A za pomost dwóch gałęzi funkcji (111.86), mianowicie
h = |/Ż (fc - 0) oraz i. - , 1- (i I)
Oczywiście dla każdego z mamy
o' "l/
III |
■/>W/ m | |
w | ||
IMS |
Ml Ms ip | |
^ li Mili' Rys. IH.16 |
Dla funkcji (111.86) łatwo jest zbudować powierzchnię Riemanna. W tym celu wystarczy wziąć dwie płaszczyzny zespolone, oznaczyć jedną cyfrą 0, drugą cyfrą 1, następiuc rozdąć je wzdłuż ujemnej półosi rzeczywistej i złączyć brzeg górny cięcia na płaszczyźnie 0 z brzegiem dolnym cięcia na płaszczyźnie I, oraz brzeg górny cięcia na płaszczyźnie 1 z brzegiem dolnym cięcia na płaszczyźnie 0. Dwie pozostałe pary brzegów nie mogą mieć natomiast punklów wspólnych. Każdemu punktowi z płaszczyzny 0 przyporządkowujemy liczbę \/z, każdemu zaś punktowi z płaszczyzny 1 — liczbę \'z. Komentarz do budowy takiego układu płaszczyzn (układ ten Sianowi
powierzchnię Riemanna funkcji (III.86)) jest podobny jak w przypadku funkcji I Lnz. Chodzi tu nic o wyobrażenie sobie takiej powierzchni w przestrzeni E}, co | nie jest możliwe, lecz o ustalenie przepisu dotyczącego przecinania ujemnej półosi rzeczywistej. Na tak zbudowanej powierzchni Riemanna funkcja w = j/r jest jednoznaczna i ciągła. Jednoznaczność jest tu oczywista, natomiast dągłość jest związana zc sposobem łączenia brzegów dwóch płaszczyzn (rys. III. 17) i z okresowością funkcji wykładniczej zmiennej zespolonej.
RYS. III.17
ĆWICZENIA
1. Podać definicję okresowości funkcji zmiennej zespolonej. Omówić interpretację genme-ryczną. Wyjaśnić dlaczego funkcja c' jest okresowa i podać kilka różnych jej okresów.
i. Podać definicję logarytmu naturalnego liczby zespolonej. Co to jest logaiytni główny? Omówić obliczanie logarytmów.
3. Wykazać, że jeżeli Zjij ^ 0, to:
a) Łn(z,zj)—Lnii + Lnzj, b) Ln — Litr, -Lnzj
natomiast takie same wzory dlii logarytmów głównych są fałszywe (por. p. 1 tego rozdz., wzory (111.7) i (111.8)).
4. Obliczyć: a) Lne, b) lne, c) Ln( 1—yV^5>, d) ln(-l Ijj7?),
e) Ln(l-y), f) ln(I-j), g) Ln-™-. 1.) In--.
5. Potęgę zespoloną liczby zespolone} o ł* O określamy następująco: o* ekL"
Potęga zespolona nie jest więc określona jednoznacznie. Liczbę eMra nazywamy wartością główną potęgi a».
Obliczyć: a) }}, b) wartość główna }>, c) (-l)ż. d) wartość główną (-1)7.
6. Jeżeli:
sinw = z cos w = z Iga — z ctgw = z (A)
to zależność wódz oznaczamy odpowiednio symbolem:
w — Aresinz w = Arecosz w = Are tg z w *= Arcctgz
Zależności te są funkcjami nieskończenie wieloznacznymi, które nazywamy odpowiednio : aronem arcusem arcusem aronem
sinusem kosinasem tangensem kolongensrm
Wyprowadzić wzory:
a) Arcsinr — —/Ln(/z+l/!— z1), b) Arccosr —-/Lnfz+yp-T),
c) Arctgz — Ln d) Arcctgz — -i- Ln——
V I ~jz 2/ jz+t
Odpowiedzi sprawdzić, podstawiając je do odpowiedniej z równości (A).
7. Obliczyć: u) Arcsin/, b) Arctg2y, c) Arcsia2, d) Arctg(-I).
8. Jeżeli:
shw “ 7 chw=2 tgw = z ethw = •
Artltz
Arcthz
to zależność w od z oznaczamy odpowiednio symbolem w = Arehz w = Archi