Średni współczynnik przeciążenia r w przypadku budynków mieszkalnych przyjęto według doświadczeń radzieckich ').
y = 1,15
a więc
1,15 P = jo, • R • F [2]
Stąd naprężenie dopuszczalne kc na ściskanie osiowe można wyrazić wzorem
• R [3
1,15
natomiast odwrotność wyrażenia j j. przedstawia współczynnik pewności Sj przy
ściskaniu osiowym ścian glinobitych o wilgotności Wp (wilgotność ścian w kilka dni po wykonaniu)
1,15
lA
14)
Z rozważań wynika, że do ustalenia współczynnika pewności ścian o wilgotności Wp jest potrzebne^tylko doświadczalne określenie współczynnika jednorodności materiału.
Podchodząc jednak do zagadnienia w sposób praktyczny, z uwagi na to, że wytrzymałość glin odchudzonych będzie określana na próbkach walcowych 0 16 cm w stanie powietrzno-suchym (wilgotność tworzywa 3,5—5%), konieczne jest doświadczalne określenie następujących parametrów:
1) parametr zależności pomiędzy wytrzymałością R^ tworzywa w filarach (o wilgotności Wp = 10%) i wytrzymałością tworzywa w filarach o tych samych wymiarach w stanie powietrzno-suchym (wilgotność 3,5—5,0%)
R3
[5]
2) parametr zależności pomiędzy wytrzymałością /?2 tworzywa w filarach i wytrzymałością tworzywa w walcowych próbkach 0 16 cm Rp o tej samej wilgotności (stan powietrzno-suchy)
*•= ~r7
Współczynnik bezpieczeństwa zatem ścian glinobitych obciążonych siłami osiowymi w kilka dni po ich wykonaniu będzie równy
S — * S«2 ' S3
a naprężenia dopuszczalne mogą być określane na podstawie wzoru
rp
m
gdzie Rp
wytrzymałość tworzywa (gliny odchudzonej) określona na próbkach 0 16 cm w stanie powietrzno-suchym.
Określenie współczynników poprawkowych, do naprężeń dopuszczalnych dla różnych smukłości filarów postanowiono wykonać przy następujących założeniach. Wymienione współczynniki będą określone na podstawie porównania wytrzymałości filarów o smukłościach zmiennych z wytrzymałością filarów wyjściowych o bardzo malej
J) Na podstawie pracy Bałdin W. T.: Obliczanie konstrukcji budowlanych metodą stanów granicznych. Tłumaczenie polskie 1955 r.
smukłości wykluczającej możliwość powstawania wyboczeń pod działaniem sił osiowych ściskających. Ze względu na to, że wysokość 1 kondygnacji budynku o ścianach glinobitych nie przekroczy 3,0 m, a grubość tych ścian ze względów termicznych wynosi 50 cm, największa rozpatrywana smukłość filąrów wyniosła 6,0 m.
Założono również, zgodnie z danymi niemieckimi, że w przypadku filarów o smukłości 2, ściskanych siłą osiową, nie uwzględnia się wpływu wyboczenia, W związku z tym, współczynnik pewności ścian glinobitych ściskanych siłą osiową będzie określony na próbnych filarach o wymiarach 0,5X0,5X1,0 m.
Zgodnie'z założeniami doświadczenia, liczba serii próbnych filarów była zestawiona tak, aby można było ' odpowiedzieć na następujące pytania:
1) w jaki sposób należy ustalać naprężenie dopuszczalne filarów glinianych o niewielkiej (<2) smukłości i wilgotności około 10%,
2) w jakim stopniu, w miarę ubytku wilgotności, wzrasta wytrzymałość filarów glinobitych,
3) w jakim stopniu maleje wytrzymałość filarów w miarę wzrostu ich smukłości.
W związku z tym zaprojektowano wykonanie i zbadanie siedmiu serii próbnych
filarów według zestawienia podanego w tabl. 17.
Każda z wymienionych serii badań obejmowała zgniatanie trzech filarów, natomiast czwarty filar każdej serii przeznaczony był do pomiaru wilgotności w czasie wysychania. Założono, że cała seria (4 szt.) wykonanych filarów powinna wysychać w jednakowych warunkach atmosferycznych (tabl. 17).
Do wykonania próbnych filarów przyjęto następujące wymagania techniczne.
Tablica 17
Zestawienie próbnych tilarów
Nr serii |
Przekrój filarów cm X cm |
Wysokość filarów m |
Przeznaczenie serii |
Wilgotność w chwili zgniatania o/ Ja |
i |
0,5 X 0,5 |
1,00 |
Określenie współczynnika bezpieczeństwa oraz naprężeń niszczących przy wilgotności tworzywm 10% |
10 |
2 |
0,5 X 0,5 |
1,00 |
Określenie naprężeń niszczących przy wilgotności tworzywa 6—7% |
6—7 |
3 |
0,5 X 0,5 |
1,00 |
Określenie naprężeń niszczących przy wilgotności tworzywa 3,5—5% stan powietrzno-suchy |
3,5—5 |
4 |
0,5 X 0,5 |
1,50 |
Określenie współczynnika poprawT-kowrego do naprężeń dopuszczalnych przy smukłości ).=3 |
3,0 o |
5 |
0,5 X 0,5 |
2,00 |
Określenie współczynnika poprawkowego do naprężeń dopuszczalnych przy smukłości X=4 |
3,5—5 |
6 |
0,4 X 0,5 |
2,00 |
Określenie współczynnika poprawkowego do naprężeń dopuszczalnych przy smukłości X = 5 |
3,5-5 |
7 |
0,4 X 0,5 |
2,40 |
Określenie współczynnika popraw'-kowego do naprężeń dopuszczalnych przy smukłości X=6 |
3,0 o |