12171 skanuj0043 (77)

/mu 11\ /immi

Hgżkie odmrożenia z rozległą martwicą skóry i głębiej położonych tkanek prowadzą do ^^■Dctwa i mogą wymagać amputacji kończyny lub jej części oraz przeszczepów skóry, ^H^każenie miejscowe lub uogólnione,

zatrzymanie krążenia i zgon w razie znacznego oziębienia całego ciała.

WORAŻENIE PRĄDEM ELEKTRYCZNYM

Hpzenia energią elektryczną dotyczą zwykle nie tylko naskórka i skóry, ale także tkanki ^^ftómej, mięśni, kości. Zmiany skórne zależą od napięcia prądu, czasu jego działania na Hę i oporności powłok. Prąd o niskim napięciu (poniżej 1000 V), z jakim mamy zwykle do ^Henia w życiu codziennym, raczej nie powoduje rozległych uszkodzeń. Działanie prądu ^Hskim napięciu powoduje zaburzenia głównie w układzie nerwowym i mięśniach. Czyn-■DŚc układu nerwowego wiąże się z przepływem niskonapięciowych prądów, tzw. „bioprądu". Po zadziałaniu prądu z zewnątrz, może nastąpić istotna deregulacja tego układu, co Hoże wywołać utratę przytomności, bezdech. Mięśnie na przepływ prądu reagują skurczem. Często powoduje to tzw. przyklejenie się do źródła prądu. Jest następstwem skurczu mięśni, którego nie można w żaden sposób przezwyciężyć dopóki nie wyłączy się prądu. Niekontrolowane skurcze mięśni bywają przyczyną wtórnych obrażeń mechanicznych ciała, często po upadkach zwłaszcza z wysokości. Działanie prądu na mięsień sercowy może powodować Łburzenia rytmu, aż do zatrzymania akcji serca.

I Prąd o wysokim napięciu wywołuje rozległe zmiany w tzw. miejscu wejścia i wyjścia. Stopień uszkodzenia zależy od grubości naskórka i wilgotności skóry (skóra sucha jest bardziej odporna niż wilgotna). Oparzenia mają postać nieregularnych owrzodzeń wyraźnie odgraniczonych od otoczenia i początkowo niebolesnych, co jest spowodowane zniszczeniem zakończeń nerwów czuciowych skóry. Owrzodzenia mają charakter martwiczy, nie towarzyszy im stan zapalny, ani tworzenie się pęcherzy. Inną charakterystyczną cechą oparzeń jest fakt, że martwica - początkowo nawet niewielka - stopniowo poszerza się, mimo że nie działa już czynnik uszkadzający. Jest to wywołane zaburzeniami krążenia spowodowanymi zakrzepami wewnątrz naczyń krwionośnych. Postępująca martwica tkanek i uwalnianie się toksyn może być także powodem ciężkich zaburzeń ogólnoustrojowych. Stopień ciężkości oparzenia zależy zarówno od jego powierzchni, jak i od głębokości oparzenia.

Postępowanie:

• nie dotykać człowieka porażonego prądem elektrycznym, zanim nie uwolni się go od źródła prądug

95