15102 skanuj0076

r

232    ŚREDNIOWIECZNA PIEŚŃ RELIGIJNA POLSKA

Toć jest siódme przykazanie:

Brata wierne miłowanie;

⁵⁵ Nie kradni mu nic jego,

Życzy mu wszego dobrego.

Tego nie dbają lichwiarze,

Zdrajcę, zbójcę i kostarze;

Swoje bliźnie zawżdy szkodzą,

⁶⁰ Do piekła z tym tako wchodzą.

Z osmego masz przykazania:

Wiaruj się wszelkiego łgania;

Nie mow świadectwa krzywego.

Życzy bratu wszech dobrego.

⁶⁵ Potwarce tego nic nie dbają,

Świadectwa złe wydawaj ą,

Często krzywo przysiągają,

Swoję duszę zabijają.

Z przykazania dziewiątego:

⁷⁰ Rzeczy nie żędaj bliźniego,

Osła, sługi, wołu jego,

Boj się ognia piekielnego.

Łakomi tego nic nie dbają,

Swojej wolej używają;

^;75 Nigdy nie chcą być syci,

Muszą potem w piekle byci.

Z przykazania dziesiątego:

Żony nie pożędaj bliźniego,

w. 58 kosiarze - gracze w kości, w. 62 wiarować się - tu: strzec się. w. 64 wszech dobrego - wszystkiego dobrego, w. 74 wolej - woli.

Dziewki, wdowy ani męża,

⁸⁰ Boj się piekielnego węża.

Jinnej drogi do Boga nie masz,

Pełni Boże przykazanie.

Jezu Kryste, Panie miły,

Daj, abych(my) z tobązawżdy byli.

VI. 4 MAMY WSZYĆCY K TEMU SIĘ DZIŚ BRAĆ

Jest to drugi utwór pochodzący z tzw. Pieśni Sandomierza-nina pochodzących z XV w. (por. I. 5). A. Bruckner (Literatura religijna w Polsce średniowiecznej, 1.1, s. 213) sugeruje, iż pieśń winna się nazywać „o gniewie Pańskim”; ponadto Druga Pieśń Sandomierzanina, podobnie jak Pierwsza: Mąką Bożą wspominajmy (I. 5) stanowi wierszowany przykład (exemplum) kaznodziejski.

Zabytek wydał w pisowni oryginalnej W.A. Maciejowski z nieistniejącego dziś rękopisu (Piśmiennictwo polskie, t. III: Dodatki, s. 134-141). Ostatni wydawca pieśni, S. Wierczyński (Średniowieczna poezja polska świecka, BN, S. I, nr 60, Wrocław 1952, s. 54-57), zaliczają do grupy tekstów pozareligijnych.

Mamy wszyćcy k temu się dziś brać,

Byśmy mogli łaskę u Boga zyskać.

Raczy ją nam, miły Chryste, dać,

O twej miłości daj śpiewać,

_; ⁵ Twego gniewu nie daj dalej poznać.

Ten twój gniew wszyćko stworzenie Od dawnych lat i jeszcze ninie Poznało ji, Chryste miły,

Ale więcej krześcijani,

¹⁰ Którzy ciebie wiele rozniewali: