15663 skanuj0001 (637)
PATOLOGIA SPOŁECZNA
1. DEWIACJA SPOŁECZNA A PATOLOGIA SPOŁECZNA
Zdaniem A. Gaberle używanie określenia patologia społeczna, gdy ma się do czynienia z dewiacją wyróżnianą na podstawie kryterium reakcji społecznej, mogłoby prowadzić do poważnych nieporozumień, negatywnych reakcji społecznych na wiele zjawisk (np. kradzież, pobicie* nadużywanie alkoholu) nie można określić jako patologicznych, jeśli chce .sppozóśtgfw zgutfeie ze znaczeniem tego jf|||ćia. Także wieltłszjawisk wywołujących reakcje społecznie ujjjjSWRIl 'ftp, choroby psychiczne,(SHtt‘&S^ł^^^#f»lizn}§ińe można uznać za ii|in1i i i nii gślpłbie są one pochodzenia społecznego!®!# może bowiem do zakresu zainteresowania pato^il społecznej należeć każde^)^B^Ś@ oceniane ggjg|p)jaie czy tez zwijane z^erpieniem, tjwft wówczas określenie v,ąpoł®ęznsf nie byłaby potrzebna.
yĘ&jms zachowań obejmowanip}i mianem d#iśs||§nych wchodzą taki4faóre nie 'sposwi^iS^ pogodzić z etymologiŚińiłtroną słowa „patologia” (pathos - cierpienie, nauka; zatem
nauka o cietpienii^, np. 4$ spełnianie powinności religijnych v^^y:i^s^>^aniom niT ruchu dn>|^^ przez nieprawidłowe przekroczenie jezdni,
twierdzi A. Gaberle - co najmniej tey kryteria wyróżniania Zjawisk społecznie ‘ifrpnjfiffijpiaTłr normatywnejpbczekiwiii („statystyczne”) oraz reaktywne. Zgodnie z
njffifaifo Wlffllif jWUpil. dewiacjąjest każde zachowanie sprzeczne z normą społeczną. Tak
zasadńicjSS od obejmowanego określeniem patologii społecznej^ gdyż w tym ujęciu zg#wno zgodność jakj^iezgodność zachowania z normą nic nie mówi o jego puli li ijffillilljM M.i|t IjlLjJTJij braku. W bardzo wielu przypadkach, zwłaszcza gdy chodzi o normy 'diyBBtjowe czy religijne, zachowanii Z normą za patologiczne nie może zostać uznane,
gdyż nie spełnia pozostałych wymaganych dętego warunków. Podkreślić jednak trzeba, że również niezgodność zachowania z normą prawną nie przesądza o jego patologjcznoifi, zgodność zaś tego nie wyklucza.
Biorąc pod uwagę kryterium reaktywne1 dewiacji społecznej, z kręguśg§Ę$||śk, które mogą być brane pod uwagę jako społecznie patologiczne, trzeba na wstępie wyłączyć te, które nie polegają na zachowaniu. Za zjawiska społecznie patologiczne nie mogą być więc uznane żadne cechy biologiczne czy fizyczne, np. kalectwo, kolor skóry j ak,również stany lub procesy uwarunkowane biologicznie, np. choroby.
Podobne uwagi nasuwająsię pizy uwzględnieniut§y|erium oczekiwań większości zbiorowości. Oczekiwania te mają swoje korzenie w wartościach grupowych, a także poglądach, stereotypach i postawach rozpowszechnionych w danej żbiórowo^pi, które z wartościami charakterystycznymi dla danego kręgu kulturowego mogą nie mieć nic Wspólnego, a nawet być z nimi niezgodne. Wystarczy tu wskazać przykładowo na nietolerancję religiJ^Łtńącjonalizm oraz uwzględnienie interesów własnej grupy, dyktujące wszak nieraz obźtskiwania większości zbiorowości odnośnie do zachowań swych członków, aby przekonać się o możliwej skali rozbieżności między zakresem tak pojmowanej dewiacji społecznej a zakresem pojęcia patologii społecznej.
2. SOCJOLOGICZNE KONCEPCJE ETIOLOGII DEWIACJI I ZJAWISK PATOLOGICZNYCH.
itojWiftfcnic dewiacji jest najbliższe tradj$§|jnemu pojfitu patologii społecznej w teoriach etiologicznych. Należy jednak pamięt|^|^e dewiantem jest nie tylko ten, kto z premedytacja: BWSI& normy społeczne, a więc przestępca, alkoholik, narkoman czy prostytutka im również ten któ;swóśm wyglądem, sposobem bycia itp. odbiejpod oczekiwań, jest w jakiś ||§M§Ś Bp. ,
homoseksualista, karzeł, ociemniały, chip' psychicznie, ekscentryk, dysydent po^^^lkaleką, ównież i bohater lub altruista.
istotą koncepcje wywodzących się z paradygmatu etiologicznego jest próba odpowiedzi na pytanie: !Hf|§tgP ludzie naruszają normy spoteczśjKF
Wyszukiwarka