13

Osoby fizyczne mogą wykony wać działalność:

1)    jako zawód wykonywany samodzielnie,

2)    poprzez przedsiębiorstwo.

Osób fizycznych, oprócz ogólnych wymogów stawianych przedsiębiorcom, dotyczą także kwestie szczególne, które nie dotyczą w pewnym zakresie lub w ogóle jednostek organizacyjnych. Chodzi o takie kwestie, jak:

-    ubezpieczenia socjalne,

—    opodatkowanie dochodów i forma ewidencji zdarzeń gospodarczych,

—    wpływ prowadzenia przedsiębiorstwa na relacje majątkowo-małżeńskie,

-    problematyka dziedziczenia oraz darowizny przedsiębiorstw bądź ich składników.

19.2. Ubezpieczenia socjalne

Ubezpieczenia społeczne i zdrowotne dla przedsiębiorców, które można nazwać łącznie socjalnymi, są, co do zasady, ubezpieczeniami obowiązkowymi. System ubezpieczeń socjalnych jest następujący:

UBEZPIECZENIA SOCJALNE

SPOŁECZNE

ZDROWOTNE

W zamian za płaconą na rzecz W zamian za płaconą na rzecz

instytucji ubezpieczeniowych składkę    Narodowego Funduszu Zdrowia

ubezpieczony otrzymuje świadczenie    składkę instytucja zapłaci za

pieniężne na wypadek:

1)    starości

2)    niepełnosprawności

3)    choroby

4)    macierzyństwa

5)    wypadku

szereg zabiegów i świadczeń medycznych, jakie zostaną na rzecz ubezpieczonego spełnione

Rys. I 1. System ubezpieczeń socjalnych

-    obowiązkowe,

-    dobrowolne.

Na ubezpieczenie to składają się cztery rodzaje ubezpieczeń szczególnych:

UBEZPIECZENIE SPOŁECZNE PRZEDSIĘBIORCY

OBOWIĄZKOWE    DOBROWOLNE

Emerytalne Rentowe    Wypadkowe Chorobowe

Rys. 12. Zakres ubezpieczenia społecznego przedsiębiorcy

Sprawy ubezpieczeń społecznych, w podstawowym zakresie, reguluje ustawa z dn. 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (jt. DzU z 2007 r. nr 11, poz. 74 ze zm.). Zakres i konieczność ubezpieczeń społecznych przedsiębiorcy zależy od tego, z jakich źródeł przychodów się utrzymuje oraz jaką decyzję podejmie co do zakresu i rodzaju ubezpieczeń tam, gdzie są one dobrowolne.

W przypadku prowadzenia jednego przedsiębiorstwa ubezpieczenie społeczne jest obowiązkowe. Jeżeli przedsiębiorca prowadzi dwa lub więcej przedsiębiorstwa jednocześnie, to zasadą jest, że ubezpieczenie społeczne jest obowiązkowe w związku z działalnością gospodarczą, która została najwcześniej rozpoczęta. Jednakże przedsiębiorca może zadecydować o zmianie tej zasady i żądać ubezpieczenia społecznego od działalności gospodarczej rozpoczętej jako druga lub dalsza w kolejności. W przypadku posiadania kilku przedsiębiorstw wystarczy płacić składki w związku z działalnością w ramach jednego z nich. Dobrowolnie jednak można się ubezpieczyć w związku z działalnością dwóch lub większej liczby przedsiębiorstw.

Jeżeli przedsiębiorca jest zatrudniony na zasadzie stosunku pracy i prowadzi przedsiębiorstwo, to obowiązkowe jest ubezpieczenie społeczne w związku

87