22830 P1100550

StnMum rynku papierów wartościowych

pośrednictwo domu maklerskiego, który powinien gwarantować zgodność subskrypcji z przepisami prawa. Takie pośrednictwo nie jest natomiast wymagane w ofercie prywatnej adresowanej do ograniczonej grupy potencjalnych inwestorów.

Powszechnie rynek papierów wartościowych, publiczny i prywatny, jest dzielony według kryterium osoby oferującej instrumenty finansowe do sprzedaży. Wyróżnia Się;

•    rynek pierwotny;

•    rynek wtórny.

Rynek pierwotny tworzy się wyłącznie w sytuacji nowej emisji papierów wartościowych i ich sprzedaży pierwszym właścicielom (tzn. nabywcom pierwotnym). Warunkiem emisji papieru wartościowego jest przestrzeganie określonych norm prawnych przez spółkę-emitenta. Nabywcami papierów wartościowych są ci inwestorzy, według których inwestowanie w te papiery (udziałowe lub pożyczkowe) jest opłacalne, czyli jest korzystną lokatą oszczędności. Na rynku pierwotnym inwestorzy kupują papiery wartościowe według stałych cen emisyjnych, które nie mogą się zmienić aż do koóca okresu emisyjnego wyznaczonego przez emitenta.

Emilem papieru wartościowego decyduje uę aa jego emisję w cehł uzyskania kapitału potrzebnego do finansowania programów rozwojowych. mających wpływ na wzrost całej gospodarki narodowej (głównie przedsięwzięć sprzyjających wzrostowi zdolności produkcyjno-rozwojowej). Zatem na rynku pierwotnym emitent zbiera określony kapitał. W przypadku emisji obligacji Skarbu Państwa pozyskany kapitał jest przeznaczany na pokrycie deficytu budżetowego, czyli aa finansowanie wydatków państwa. Ważną częścią rynku pierwotnego jest rynek pierwotnych ofert publicznych IPO. na którym firmy po raz pierwszy zgłaszają publiczną ofertę akcji do sprzedaży.

Na rynku pierwotnym zakup akcji i obligacji od podmiotów je wystawiających (emitentów) odbywa się za pośrednictwem wyznaczonych biur i domów maklerskich w czasie trwania oferty publicznej. Główne zasady lego rynku polegają na tym, że:

•    sprzedaż danego papieru wartościowego trwa tylko przez wyraźnie określony czas;

•    liczba akcji lub obligacji jest wyraźnie określona i niekiedy nie wystarcza dla wszystkich inwestorów.

Na rynku pierwotnym emisja papierów wartościowych może mieć charakter publiczny lub prywatny i mogą wystąpić dwie sytuacje. Pierwsza to publiczna emisja papieru wartościowego danego emitenta, a druga to kolejne emisje papierów wartościowych tego samego emitenta. Rynek pierwotny stanowi fundament tworzenia i funkcjonowania rynku wtórnego.

Rynek wtórny tworzy się, gdy inwestorzy mający już wyemitowane papiery wartościowe zamierzają je sprzedać i zdobyć środki na inne cele. Kolejni nabywcy przejmują wszystkie prawa związane z danym walorem. W stosunku do pierwszej oferty zmienia się tylko cena, która kształtuje się wskutek zmian relacji popytu i podaży na giełdach. Inwestorzy mogą w dowolnie wybranym momencie dokonać transakcji kupna-sprzedaży konkretnych akcji w każdej ilości. Transakcje te mogą odbywać się wyłącznie między inwestorami bez udziału emitenta. Cechą rynku wtórnego, w odróżnieniu od rynku pierwotnego, jest bowiem brak zasilania emitenta w kapitał.

Wzajemna wymiana walorów w transakcjach kupna-sprzedaży daje szansę uzyskania korzyści wynikających ze wzrostu cen walorów. Stanowi jednak również zagrożenie poniesienia strat wskutek spadku cen walorów.

Rynek wtórny wyznacza popyt i podaż kapitału i jest uzupełnieniem rynku pierwotnego. Istnieje bowiem duże prawdopodobieństwo, że stosunkowo mała liczba inwestorów chciałaby kupić akcje spółek przy założeniu braku możliwości późniejszej ich sprzedaży. Słabo rozwinięty rynek wtórny istotnie zatem zmniejsza popularność rynku pierwotnego wśród inwestorów. Silny rynek wtórny przyciąga nowych inwestorów, którzy chcą na krótki okres zainwestować wolne środki pieniężne w długoterminowe papiery wartościowe. Inwestorzy chcą bowiem unik-