117
3. Właściwości optyczne oka ludzkiego
zdolna do zaadaptowania się do zmniejszonej ilości światła przechodzącego przez otwór stenopeiczny, przez co ostrość wzroku znacząco się pogarsza.
Warto wspomnieć, że z powodu zjawisk refrakcyjnych dotyczących rogówki, źrenica oceniana przez klinicystę wygląda na większą niż jest w rzeczywistości. Jest ona określana jako źrenica wejściowa (entrance pupil). Źrenica wejściowa jest o ok. 13% większa niż faktycznie i umiejscowiona ok. 3 mm za przednią powierzchnią rogówki. Opisane zjawisko łatwo można zaobserwować podczas operacji przeszczepu rogówki. Po usunięciu płatka rogówkowego źrenica wydaje się mniejsza niż przed rozpoczęciem zabiegu.
Klinicyści często myślą o ostrości wzroku głównie w kontekście oznaczania ułamka Snellena, ale warto zdawać sobie sprawę z faktu, że postrzeganie wzrokowe jest procesem znacznie bardziej złożonym niż wynikałoby to z tej prostej metody badawczej. W rzeczy-wistości istnieje wiele sposobów pomiaru funkcji widzenia. Pomiar najmniejszej jasności przedmiotu pozwalającej na wyróżnienie go z tła określany jest jako graniczna zdolność ■. idzenia (minimum i/isible treshold); najmniejszy kąt widzenia, pod którym można roz-'ożnić dwa oddzielne przedmioty to graniczna zdolność rozdzielcza (minimum separa-ble treshold); najmniejszy zauważalny stopień przesunięcia dwóch fragmentów linii zaś zwany jest ostrością Verniera (Vernier acuity). Zdolność pacjenta do rozpoznawania coraz mniejszych liter lub figur określana jest jako graniczna zdolność czytelności (minimum
tera E leży pod kątem litera E leży pod kątem litera E leży pod kątem
5 min (rozmiar 5 min (rozmiar 5 min (rozmiar
r.łaściwy 26 mm) właściwy 17 mm) właściwy 8 mm)
Karta Snellena widziana z odległości 20 stóp
|Hjfl linia | |
C | |
linia 20/40 | |
,->• E linia 20/20 |
3yc. 3-5 Litery Snellena skonstruowane są w taki sposób, że leżą pod kątem 5 min w odległości okre-ś onej przez mianownik. Na przykład, jeśli litera E mająca wysokość 26 mm znajduje pod kątem 5 min : dległości 60 stóp. Podobnie, 26-milimetrowa litera zajmuje miejsce w linii 20/60 na karcie umieszczo-"■e w standardowej dla badania odległości 20 stóp. (Zgoda na publikację: Neal H. Atebara, MD. jstracja: C.H. Wooley).