23210 skanuj0046 (74)

wego. Powodują; wymioty, przez co są od razu częściowo wydalane np. fosfor. Podrażnienie jelit może też wywołać biegunkę, co nie jest korzystne, ponieważ powoduje odwodnienie organizmu.

3.    Skóra - tą drogą są wydalane nieliczne trucizny (brom, jod), powodując jej podrażnienie, uszkodzenie, a nawet miejscowo martwicę.

4.    Układ oddechowy — tą drogą mogą być usuwane substancje lotne, takie jak: dwusiarczek węgla (w postaci nic zmienionej).

Organizm nie mogąc dostatecznie szybko usunąć pewnych trucizn odkłada je w tkance kostnej (arsen, ołów, fluor, fosfor, pierwiastki promieniotwórcze), tłuszczowej, wątrobie i skórze (arsen, srebro).

Efekty substancji toksycznych zależne są od wielu czynników, takich jak: biologiczne właściwości organizmu, fizykochemiczne właściwości trucizny, jej stężenia i czasu ekspozycji i reakcji z innymi związkami biologicznie czynnymi. Bardziej wrażliwe są dzieci i osoby starsze oraz kobiety niż mężczyźni. Wzmożony wysiłek powoduje intensywniejszą wentylację płuc i wchłonięcie większej dawki drogą oddechową. Przyzwyczajenie organizmu, przy wielokrotnej ekspozycji na mniejsze dawki trucizny, może z czasem powodować tolerancję dawki znacznie przekraczającej dawki zazwyczaj śmiertelne, np. alkohol. Niewspółmierna reakcja do przyjętej dawki może wynikać z indywidualnej wrażliwości, która może być cechą wrodzoną lub nabytą. Nawet stosunkowo niewielkie dawki mogą szczególnie niekorzystnie wpływać na istniejące stany chorobowe, np. praca przy fosforze czy bizmucie nasila próchnicę zębów.

Trucizny dobrze rozpuszczalne w wodzie i płynach ustrojowych są znacznie bardziej tok-; syczne. Związki lotne szybciej osiągają stężenie toksyczne. Trucizny o mniejszej cząsteczcea w postaci drobnych pyłów, emulsji i aerozoli działają szybciej i silniej. Wśród izomerów optycznych bardziej toksyczne są odmiany lewo-skrętne niż prawo-skrętne. Duże znaczenie ma stężenie trucizny, ale i szybkości jej narastania, nawet dawka śmiertelna podawana powoli, dzięki detoksykacji może nie spowodować śmierci.

Objawy zatrucia

Tylko niektóre zatrucia wywołują typowe objawy przedmiotowe. W większości przypadków pierwsze objawy zatrucia są niecharakterystyczne. Niemniej w wielu przypadkach wnikliwa obserwacja chorego może być istotna w ustaleniu rozpoznania. Przeprowadzenie wywiadu z zatrutym lub jego otoczeniem może zdecydowanie dopomóc w ustaleniu: czy jest ■ zatrucie, prawdopodobny rodzaj i dawka substancji (opakowania leków, środków chemifl

98