30702 S5008461

76

■o g i* 5 £ o

_ Ul

I I - I o

- i

■IIS

P £ '

lii

a M a

£ S

«• a i

Sr

I i!

III SiSf

[ i 5 a®

.£ 3 ogi

i i o feBe

%ą

bojowych^M. W szeregu wypadków stwierdzono występowanie patyny ogniowej

Zespoły pochodzące z grobów systematycznie zbadanych wskazują, że podstawowy zestaw wyposażenia to: miecz dwusieczny z pochwą, 1 lub 2 groty włóczni, a nieco rzadziej krzywy nóż bojowy z pochwą i umbo tarczy. Sporadycznie tylko w skład inwentarzy grobowych wchodziły wędzidła **, zapinka, naczynia gliniane, łańcuchy ^M, klamra kolista (Urdinifa), ostroga (Urdinita), nożyce (Urdinifa).

Przedstawione dane wskazują, że omawiane cmentarzyska z Ołte-nii tworzą swoistą grupę wyróżniającą się cechami obrządku pogrzebowego, a przede wszystkim swym wyposażeniem składającym się głównie z broni. Są to więc cmentarzyska męskie — wojowników, a z omawianego obszaru brak jest współczesnych grobów kobiecych i dziecięcych. Pomimo nie najlepszego stanu zbadania południowej Oltenii, z uwagi na dość znaczną liczbę tych grobów można już obecnie przypuszczać, że prawdopodobnie przy pogrzebach mężczyzn-wojowników stosowano odmienny rytuał niż przy pogrzebach kobiet (a także dzieci)^w.

Do grupy cmentarzysk typu Padea-Panagjunki Kolonii można zaliczyć pewne i domniemane cmentarzyska z około 00 miejscowości bułgarskich ^w. Niestety większość materiałów pochodzi z odkryć przypadkowych⁴*. Wyjąwszy cmentarzysko w Panagjurski Kolonii (liczące prawie 100 małych kurhanów), to — sądząc z informacji o innych — składały

⁴⁴ Pogiętych było 5 krzywych noży bojowych (z Corncrti, Padea, Basta — | okazy) na 13 znanych egzemplarzy.

⁴⁴    Np. na fragmencie miecza z C&Urafi, grotów z Cetate, umba z Dobrosloranl.

⁴⁵    W Dobrosloyeni, Orodelu, Padea i Via$u.

⁴⁵ Z Corlate pochodzą 2 łańcuchy żelazne; 1 znaiertony luźno, a drogi stanowił jedyne wyposażenie grobu. Należy zaznaczyć, że łańcuchy te nie są zapewne wyznacznikami grobów kobiecych. Jak można byłoby mniemać opierając się na analogiach z terenów celtyckich (por. np. groby 1/1 MS i 2/1940 z Cłownina, pow. Strzelin — Z. Woźniak 1970, tabL X-XI), gdyż w Bułgarii znamy hlenfyrme łańcuchy z grobów wojowników w Komarevie i Panagjurski Kolonii.

⁴⁷ Wspomnieć tu trzeba, że istotna zmiana obrazu kulturowego nastąpiła na tym terenie u schyłku późnego okresu lateńskiego, to Jest po zaniku cmentarzyk omawianego typu. Z tego okresu bowiem, aż do czasu okupacji rzymskiej, brak Jaat na tym obszarze jakichkolwiek grobów (por. D. Prota * r 1971), wyjąwszy zagadkowe obiekty z Orlea (D. Pop esc u 1967a, s. 3S2; tenże 1969. ■ 514).

⁴⁴ W niektórych miejscowościach istniało bezspornie więcej niż Jedno cmentarzysko omawianego typu, jak np. w Altimirze. Komarevie. Bukjoeci. W tak udalu Jednak przypadkach nie byłem w stanie ustalić, czy poszczególne znaleziska pochodzą z Jednego, czy też większej ił Jakiej) liczby stanowisk, iż z zasady znaleziska z jednej miejscowości traktuję łącznie.

⁴⁴ Do nielicznych systematycznie badanych należą cmentarzyska w Bgjtaagg i Panagjurski Kolonii.

2010/03/01 23:07