czystych, od kręgosłupa szyjnego do kości krzyżowej [fot. 2). Uciskając dość silnie skórę wywołuje się zjawisko dermografizmu, dzięki któremu wyraźniej uwidacznia się przebieg kręgosłupa (zaczerwienienie, rzadziej zblednięcie skóry tej okolicy). Po przyjęciu przez dziecko postawy swobodnie wyprostowanej (opisanej w punkcie 1.1.) oglądamy ponownie przebieg osi długiej kręgosłupa.
Fot. 2. Badanie palapcyjne przebiegu wyrostków kolczystych kręgosłupa
W przypadkach, gdy:
Fot. 3. Oglądanie przebiegu osi kręgosłupa po zaznaczeniu dermografem wyrostków kolczystych
- przebieg osi długiej kręgosłupa nie jest prostolinijny,
- dziecko jest otyłe i jego kręgosłup jest niewicoczny,
- badający ma inne wątpliwości,
należy wykonać następujące czynności:
a) Oznaczyć dermografem (pisakiem) wyrostki kolczyste kręgosłupa piersiowego i lędźwiowego. Po wymacaniu szczytu każdego wyrostka, zaznaczamy go pionową kreską długości ok. 0,5-1 cm. Polecamy dziecku, aby wykonywało niewielki skłon do przodu aktualnie oznaczanego odcinka kręgosłupa, co ułatwia zlokalizowanie i oznaczenie wyrostków kolczystych. Następnie polecamy dziecku stanąć w pozycji podanej w punkcie 1.1. i badamy oglądaniem symetrię wyrysowanej linii wyrostków kolczystych (fot. 3).
b) Opuściópiónł wzdłuż kręgosłupa. W tym celu dobieramy długość sznurka pionu do długości tułowia dziecka tzn. od guzowatości zewnętrznej kości potylicznej do szpary międzypośladkowej (polecamy, aby dziecko zsunęło do dołu górną część majtek tak, aby uwidocznić górną część szpary międzypośladkowej). Górną część sznurka umieszcza badający na środku zewnętrznej guzowatości kości potylicznej. Sprawdzamy, jak pada dolna część pionu (ciężarek) w stosunku do szpary międzypośladkowej (fot. 4).
Fot 4. Badanie przebiegu osi długiej kręgosłupa za pomocą pionu
2. Badanie symetrii klatki piersiowej i
okolicy lędźwiowej podczas skłonu (opadu)
a) Badanie symetrii uwypuklenia klatki piersiowej
Polecamy, by dziecko stanęło tyłem do badającego, bokiem do ściany (w odległości ok. 10 cm), a następnie wykonało skłon (opad) w przód, w czasie którego:
Fot 5. Oglądanie uwypuklenia klatki piersiowej w skłonie (opadzie)
- głowa ustawiona jest symetrycznie i opuszczona ku dołowi,
- kąt między klatką piersiową a jamą brzuszną jest zbliżony do prostego,
- kończyny górne są swobodnie i symetrycznie (równolegle) opuszczone w dół,
- kończyny dolne są wyprostowane w obu stawach kolanowych.
Oglądamy uwypuklenie klatki piersiowej, zwracając uwagę na symetrię prawej i lewej jej strony (fot. 5). GłovVa badającego powinna być ustawiona tdk, aby jego oczy znajdowały się na wysokości klatki piersiowej badanego.
Następnie zsuwamy po ścianie jedną przyprostokątną ekierki?, dotykając drugą
45