IDO Laboratorium Podstaw Klektrolechnlkl 1
strumień główny, czyli straty stanu jałowego transformatora pokrywane przez składową czynną lpe prądu w stanie jałowym. Elementy X^L i Rpe tworzą galąi
poprzeczną schematu przedstawianą zwykle w układzie równoległym, jakkolwiek można jc przeliczyć na układ szeregowy.
Reaktancje Xj i X2‘ zwane reaktancjami rozproszenia, odpowiednio uzwojenia pierwotnego i wtórnego, związane są ze strumieniem rozproszenia.
Rezystancje Rj i R2' odwzorowują straty* obciążeniowe w transformatorze. Wielkości R2‘ i X2' są sprowadzone do obwodu pierwotnego,
13.1.1. Przekładnia transformatora. Sprowadzanie wielkości obwodu wtórnego do obwodu pierwotnego
Siły elektromotoryczne indukowane w uzwojeniach transformatora przez główny strumień magnetyczny określamy z zależności:
Ej - 4.44-f-z1-<t>m (13.la)
E2 = 4.44.fz2-*m (13. Ib)
Stosunek sił elektromotorycznych oznaczamy symbolem \t i nazywamy przekładnią transformatora
E2 12
Jeżeli nie są znane liczby zwojów z\ i z2 uzwojeń, wówczas przekładnię wyznaczamy mierząc napięcie na zaciskach transformatora w stanie jałowym
(13.3)
Wyznaczona w ten sposób przekładnia napięciowa transformatora jest tym bliż.sza przekładni zwojowej im mniejszy jest prąd jałowy T0 transformatora.
Sprowadzanie wielkości obwodu wtórnego do obwodu pierwotnego dokonujemy w/g zależności:
U2'= ó • U2
R2=ó2-1<2
l2' = —• I2
(13.4)
13. Parametry schematu zastępczego transformatora jednofazowego 191
13.1.2. Pomiar rezystancji uzwojeń
Pomiar wykonujemy w układzie prądu stałego metodą techniczną, mierząc rezystancje obu uzwojeń transformatora. Rezystancję zwarcia obliczamy ze wzoru
(13.6)
Rzs Rls + R2s
gdzie s oznacza, że pomiaru dokonano przy prądzie stałym.
13.1.3. Pomiar reaktancji rozproszenia
Wyznaczenie reaktancji rozproszenia osobno dla każdego uzwojenia transformatora jest trudne. Można przyjąć z dostateczną dokładnością, że
(13.6)
X}=X2-
Z pomiarów w stanie zwarcia transformatora wyznaczamy reaklancję zwarcia Xz. Uwzględniając (13.6) otrzymujemy
(13.7)
13.1.4. Wyznaczanie parametrów gałęzi poprzecznej schematu zastępczego
Parametry gałęzi poprzecznej Rpe i wyznaczamy z pomiarów stanu
jałowego transformatora. Moc pobierana przez transformator w stanie jałowym jest równa stratom mocy w rdzeniu, ponieważ straty mocy w uzwojeniach, ze względu na nieznaczny w stosunku do prądu obciążenia prąd jałowy, są do pominięcia. Można przyjąć z dostateczną dokładnością, że
Składową czynną prądu jałowego obliczamy ze wzoru
(13.8)
składową bierną