31662 PICT5907

w każdej / dwóch kolumn, osuini.i ich para. na mocy nic tylko eliminacji, lecz także i sugestii, bywa uznana za właściwą. Podobna sugestia jest możliwa w przypadku zadania wielokrotnego wyboru, gdy w początkowych zadaniach prawidłowa odpowiedź związana jest wyłącznie np. z drugim wyborem. W takim przypadku uczeń szczególnie podatny na sugestie może popełnić więcej błędów w rozwiązywaniu zadań niż uczeń mniej ulegający sugestii. Hlcmcntcm sugestywnym w zadaniu wielokrotnego wyboru może być także m.in. nierówna długość poszczególnych wyborów. Niektórym uczniom, zwłaszcza długie sformułowania zadań wydawać się mogą prawidłowe, innym odwrotnie.

Istotnie ważną cechą właściwie sformułowanego zadania testowego jest również stopień trudności związany z jego rozwiązaniem. Chodzi o to, aby przeważająca większość z nich nie była zbyt trudna ani zbyt łatwa. Zbyt trudne zadania mogą łatwo zniechęcić uczniów do dalszego ich rozwiązywania. Zbyt łatwe natomiast niedostatecznie różnicują uczniów w zakresie badanych wiadomości i umiejętności. Ogółem zaś zarówno zbyt łatwe zadania, jak i zbyt trudne nie li-ezą się dostatecznie z przeciętnym poziomem uzdolnień uczniów. Niemniej jednak całkowicie z nich zrezygnować nie wolno, pamiętając przy tym, że zadania tak łatwe, iż każdy uczeń może je rozwiązać i tak trudne, iż nikt nie potrafi ich rozwiązać, są zupełnie niepożądane.

I Ponadto zadania testowe powinny mieć tak zwięzłe ujęcie, jak tylko jest to możliwe. Często zbyt wiele miejsca poświęca się instruowaniu uczniów lub zbyt szczegółowo formułuje się niektóre pytania. Długość pytania zależy od problemu, jakiego dotyczy. V. drugiej jednak strony zbyt długie pytanie (zadanie) powinno się (tam, gdzie to możliwe) znacznie uprościć, np. poprzez jego rozbicie na dwa pytania.

Dobór treści w zadaniach testowych

Zasady konstruowania zadań testowych, odnoszących się do zawartych w nich treści, zwracają uwagę przede wszystkim na zgodność tych zadań z programem nauczania. Ze względu jednak na ramowy charakter programu nauczania dobrze jest oprzeć się przy konstruowaniu testów również na obowiązujących uczniów podręcznikach, konspektach przeprowadzonych lekcji oraz literaturze naukowej i popularno-naukowej. Testy obejmujące swym zasięgiem całoroczny materiał nauczania oparte są co najmniej na kilku działach tematycznych przedmiotu, którego dotyczą. Skonstruowane w ten sposób testy dają możliwość sprawdzenia wiadomości i umiejętności w możliwie szerokim zakresie.

Odpowiedniej selekcji programu dokonuje się na podstawie analizy celów nauczania. Partie materiału luźno związane / realizacją tych celów można pominąć. Uwzględnić należy przede wszystkim te treści, które pozwalają badać nie

tylko przyswajanie sobie pewnych wiadomości, lecz także ich rozumienie i wykorzystanie dla rozwiązania zarówno praktycznych, jak i teoretycznych problemów. Tak na przykład ważniejsze są elementy wiedzy, dotyczące określonych relacji, niż wiadomości o pojedynczych faktach, zjawiskach, zdarzeniach ltp Ważne wydają się również wiadomości, stanowiące przesłanki dla kształtowania różnych, pożądanych społecznie opinii, przekonań i postaw

W zadaniach wielokrotnego wyboru rzeczą niebagatelną jest właściwy dobór tzw. dystraktorów, czyli błędnych wyborów C hodzi o to. aby z jednej strony były one rzeczywistym zaprzeczeniem odpowiedzi poprawnej. / drugiej zaś aby były treściowo w stosunku do niej „równoległe”. (H.G. Mancintosh. R B. Morrison, 1969, s. 46). tzn aby nie odbiegały zbyt daleko od prawdziwego rozwiązania. Na przykład w zadaniu dotyczącym określonego gatunku roślin każdy z dystraktorów wymienia inny gatunek roślin Nic miałoby większego sensu, gdyby wymieniały one m.in. gatunek zwierząt lub martwe przedmioty.

Analizując zadanie testowe pod względem treści, zwracamy również baczną uwagę na to, czy podana „prawidłowa" odpowiedź jest rzeczywiście poprawna; czy nie można zastąpić jej bardziej prostą i jednoznacznie brzmiącą odpowiedzią. Poza tym warto również zbadać, czy każda z „nieprawidłowych" odpowiedzi jest istotnie błędna.

Inne zasady i warunki poprawności zadań testowych

Konstruując test osiągnięć szkolnych, dobrze jest przewidzieć także maksymalną liczbę jego zadań. Zazwyczaj jednak gromadzi się większą ich liczbę, aby móc z nich wybrać najlepsze. Jak uczy doświadczenie - opłaca się ułożyć dwa lub trzy razy tyle zadań, ile ma objąć przyszły test. Jest wówczas z czego wybierać i odrzucać. Test, na którego rozwiązanie zamierzamy poświęcić jedną godzinę lekcyjną, może zawierać około 30- 35 zadań. Nigdy jednak nic przewidujemy więcej zadań, jak tylko tyle, ile w czasie przeznaczonym na badania jest w stanic rozwiązań przynajmniej przeszło 90% uczniów. Czas rozwiązania testu nic powinien być jednak dłuższy, niż dwie godziny lekcyjne.

Zasady układania zadań testowych wiążą się również z przygotowaniem odpowiedniej instrukcji, określającej sposób stosowania poszczególnych zadań testu. Uwzględnia ona zazwyczaj;

— omówienie celu badań;

czas. w jakim test powinien być rozwiązany; liczbę zadań zawartych w teście;

wyjaśnienie sposobów rozwiązywania zadań testowych, z przytoczeniem przykładu na poszczególny typ zadań;

prośbę o zaznaczenie swojego nazwiska, płci. wieku, klasy.

161