37346 NoB7

256 TABUCE POGLĄDOWE

3. Vaticanum II    Dei Verbum

„(2) Spodobało się Bogu w swej dobroci i mądrości objawić siebie samego i ujawnić nam tajemnicę woli swojej (...)• Ten plan objawienia urzeczywistnia się przez słowa i czyny wewnętrznie z sobą powiązane (...). Najgłębsza zaś prawda o Bogu i o zbawieniu człowieka jaśnieje nam przez to objawienie w osobie Chrystusa (...)■

(3) Bóg, przez Słowo stwarzając wszystko i zachowując, daje ludziom poprzez rzeczy stworzone trwałe świadectwo o sobie". (Por. Gaudium et spes, 14;38)

GŁÓWNE RODZAJE STOSUNKU CZŁOWIEKA DO BOGA (do rozdz. 3.6.1.)

Transcendentalne doświadczenie Boga jest dane w każdym człowieku
Możliwości obiektywizacji	Kwalifikacjo moralna	Postawo w stosunku do Boga
wyraźna obiektywizacja	przyzwolenie wiary	teizm transcendentalny i kategorialny
wyraźna obiektywizacja	odrzucenie przez grzech	teizm transcendentalny i ateizm praktyczny
	odrzucenie przez niewiarę	teizm transcendentalny i ateizm teoretyczny
wyraźne milczące	odrzucenie przyjęcie	teizm transcendentalny ateizm kategorialny
wyraźne i milczące	odrzucenie przez grzech lub decyzję wbrew własnemu sumieniu	ateizm transcendentalny i kategorialny

W nawiązaniu do dzieła K. Rahnera Atheismus iind im-plizites Chństentum (= S VIII, 200-202) można zestawić tabelę głównych rodzajów stosunku człowieka do Boga, pozwalającą rozpoznać w ogólnym zarysie możliwości postawy teisty-cznej i ateistycznej. Skoro wszyscy ludzie ze względu na swą duchowość w zasadzie akceptują transcendencję i przez to doświadczenie Boga, można rozróżnić cztery możliwości, które określa sposób, w jaki to doświadczenie zostaje wyrażone (jasno lub nie) i jakie konsekwencje moralne zostaną z niego wyciągnięte. Obiektywizacje mogą oczywiście być za każdym razem rozmaite (właściwe i mniej właściwe obiektywizacje mieszają się, np. w przypadku politeistycznego czy pantei-stycznego pojęcia Boga). Przewinieniem byłaby tylko ostatnia z wymienionych form ateizmu.

PRZEGLĄD NAJWAŻNIEJSZYCH ARGUMENTÓW PRZEMAWIAJĄCYCH ZA POZNAWALNOŚCIĄ BOGA („DOWODY NA ISTNIENIE BOGA")

(do rozdz. 3.6.3.)

vKrativni«	Filoiofla, do której »ię odwołuje	^m w W W^0 *	=Ji	AfguiTMntftc]ii
argument z konsensusu	stoicy	Cycero	uniwersalne znaczenie rozumu ludzkiego	ze zgodnego przekonania (consensus) wszystkich ludów co do tego, że Bóg istnieje, wyciąga się wniosek, że temu przekonaniu odpowiada rzeczywistość
argument antropologiczny		Augustyn	odwieczna prawda	niezmienna wartość prawdy i norm może mieć podstawę tylko w realnie istniejącej prawdzie i normie — w Bogu