37814 Scan10005 (4)

1 34

K. Jankowski

Często ważne, z punktu widzenia funkcjonowania pojazdu, czujniki (np. położenia przepustnicy czy tarczy spiętrzającej w przepływomierzach powietrza) mają dublowane ścieżki rezystancyjne. Każda ma inną charakterystykę zależności napięcia wyjściowego (rys. 6.10).

Dla zwiększenia pewności działania układów sterowania niektóre czujniki mają dwa potencjometry pracujące równolegle (redundancyjne) z oddzielnym napięciem odniesienia.

Rys.6.10. Charakterystyka czajnika o dwóch ścieżkach: a) - charakterystyka o wysokiej rozdzielczości w zakresie małych kątów, b) - charakterystyka w zakresie dużych kątów, U_A - napięcie wyjściowe z czujnika, Uv - napięcie zasilania czujnika (przeważnie 5 V), Z - ograniczniki

1). Czujniki spalania stukowego

W zaawansowanych technicznie systemach sterowania silnikiem spalinowym o zapłonie iskrowym stosowane są czujniki spalania stukowego. Spalanie stukowe jest spalaniem nieprawidłowym i prowadzi do szybkiego zużycia silnika. Czujnik taki jest umieszczany w górnej części kadłuba silnika, w pobliżu komory spalania (rys. 6.11). Najczęściej stosowane są czujniki przyśpieszeń zwane akceleroinctrami. Detektory pracujące z tym rodzajem czujników dokonują analizy widmowej lub czasowej sygnału pochodzącego z czujnika, identyfikując spalanie stukowe.

Rys.6.1 I. Sposób zamontowania czujnika spalania stukowego na silniku

W czujniku spalania stukowego wykorzystuje się własności kryształu piezoelektrycznego. Czujnik ten przetwarza drgania wywołane spalaniem stukowym na sygnał napięciowy (rys. 6.12). Sygnał wyjściowy ma wysoką częstotliwość i z lego powodu wyprowadzenia z czujnika są ekranowane. Sterownik silnika analizuje len sygnał i w zależności od potrzeb dokonuje korekty (zmniejszenia) kąta wyprzedzenia zapłonu. Jeżeli czujnik przestanie wysyłać sygnały o spalaniu detonacyjnym, sterownik stopniowo zwiększa kąl wyprzedzenia zapłonu, aż osiągnie on swoje pierwotne ustawienie. W silniku może być zamontowany jeden lub kilka czujników spalania stukowego. Przy większej ich liczbie możliwe jest selektywne sterowanie kątem wyprzedzenia zapłonu w poszczególnych cylindrach.

Rys.6.12. Napięcie wyjściowe z czujnika piezoelektrycznego podczas spalania stukowego

Czujnik (rys. 6.13) składa się z obudowy (I ), śruby (2) mocującej czujnik do silnika, gniazda mocującego (8) uformowanego jako część obudowy (1) i dwóch, mających kształt pierścienia, elementów piezoelektrycznych (3) przetwarzających drgania silnika na sygnał napięciowy. Pomiędzy elementami piezoelektrycznymi

i