n lloibf Oktanową (por. rozdalai 3.3.i.2) 1 •< przydatno jako akladnikl olęjów napędowych.
3.J.4.2. Hydrokrakovanla
n y d rokrakowanłe joat to proeoa krakowania wyższych węęiewodorów przy Jadnoezaenym doprowadzaniu wodoru. M procoaio tya wodór Jaat czynni kia* wysycający* rozerwano wiązania pomiędzy atosa*i węgla w łańcuchu węglowodorowy*i
Cł)M|| • Mj| 1 C|M|» • C|Mu « M
zakras surowców, któro mogę być poddano hydrokrakowaniu, joat szarszy niż w przypadku krakowania. Hydrokrakowaniu *otna poddać w zasadzie Wszystkie frakcjo ropy naftowej cigZszo od.benzyny, loez procos ton jest ssczogolnto przydatny podczas przeróbki najcięższych destylatów, a nawet pozostałości podestylacyjnych. Te ostatnie najczęiclej nie nadaję się do zwykłego krakowania ze względu na zbyt *alę zawartość wodoru.
Prooea hydrokrakowania jest pod względs* rodzaju przerabianego surowca bardzo elastyczny. Moina poddawać mu wszelkie rodzaje olejów oraz, pozostałości, które powstaję w rafineriach podczas fizyazno-chemicznej przeróbki ropy naftowej. Zalana surowca poddawanego hydrokrakowaniu mota być dokonana nawet w czasie pracy instalacji.
największe zaletę hydrokrakowania (w porównaniu z krakowanie* katalityczny*! jest możliwość stosowania surowee o bardzo wysokiej temperaturze wrzenia oraz aotliwoSć regulowania składu otrzymywanych produktów. Proces moina prowadzić tak, ta otrzymuje się wysoką wydajność benzyny -lub tak dobrać parametry, aby uzyskać największe iloSć oleju napędowego.
Rydrokrakowanie Jest w chemicznej przeróbce ropy naftowej procesem stosunkowo nowy*. Rozpowszechnił się w USA w latach szeSćdziesiętych, w Europie zas w kilka lat później.
W zależności od charakteru przerabianego surowce, procesy hydrokre-kowenie moina podziałić na dwie grupy:
- przeznaczone do przeróbki pozostałości deatyłaoyjnych,
. przeznaczona wylęcsnia do przsrObki destylatów., bardziej rozpowszechniona są na iwiecia instalacja przarabiajęce cięikis frakcja olejowe (w porównaniu z instalacjami przarabiajęcymi pozostałości podestylacyjna). Podstawowa trudność hydrokrakowania w tym drogim przypadku joat spowodowana dużą zawartości* w nim aalaltenów, siarki. azotu i metali, które powoduję szybki spodek aktywności katalizatora.
m
Proeoa przemysłowy
■ydrokrekowenle surowce destylatowego przeprowadzę się nejczęSciej tak, aby uzyskać maksymalną wydajność benzyny, w takim przypadku proces przeprowadza elę w temp. ok. 450°C, pod ciśnienie* wodoru wynoszącym 7-1$ HPa 1 w obecności katalizatora glinokrzaminnowego, który etanowi noSnik metali przy Spieszą jęeyeh reakcja uwodornienia (Hi, Co* We» Mil •
Ja SIi celem proceeu ma być otrzymanie makaymalnej lloSćl oleju •spędowego, etoeuje się łagodniejsze warunki (nliaza ciśnienia, mniejsza UoSć doprowadźanago wodoru).
Rydrokrakowanie jaat procesem przemysłowym trudnym pod względem technologicznym (wysokie ciśnienie, reakcje przebiega w obecności wodoru), jak tez kosztowny pod względem'ekonomicznym (dnie zużycie drogiego wodoru). Materiały do konstrukcji aparatury charakteryzować się muszę dulę wytrzymałością mechanlcznę, jak również odpornością ne tsw. korozję wodorową. Budowa instalacji hydrokrakowania w rafinerii ropy naftowej pociąga za sobą najczyściej konieczność budowy wytwórni wodoru.
Reaktory stosowane w procesie hydrokrakowania są aparatami cylindrycznymi o dużych wymiarach (wyeokoić do 20 m. Średnice do 4 m, grubość Solanki do 2S0 mm). Stoauje sig aparaty o solance jednolitej lub wielowarstwowej. W przypadku solanki jednolitej stosuje się jako materiał konstrukcyjny atal nl skos topową, wewnątrz platerowaną warstwę stali- nierdzewnej. N reaktorach wielowarstwowych na wewnętrzną warstwę nakłada się kilka warstw (o grubości 6-13 mm) z bardzo odpornych stall węglowych i stopowych. Wewnątrz reaktora znajduje się kilkę,.siatek, ne których rozmieszczona są warstwy katalizatora.
Schemat przemysłowej instalacji hydrokrakowania przedstawiono ne rys. 65. Technologie omawianego proceeu jaat Inna niż technologia krakowanie katalitycznego. Dzięki temu, że w reakcji nie powataje koka. nie zachodzi potrzeba regeneracji katalizatora I możne zastosować reaktory wypełnione nieruchomym złożem katalizatora.
Charakteryetyks produktów
Benzyny otrzymane w wyniku hydrokrakowania ag wysokiej jakości. Mle zawierają węglowodorów oleflnowyeh i dlanów, które w warunkach proceeu szybko ulegają uwodornieniu do alkanów. Dzięki temu wtórne reakcje, charakterystyczno dla krakowania, zostają w znacznym stopniu zahamowane.
Benzyny z hydrokrakowania wykazuję dużą stabilność, co jaat wynikiem nieobecności związków nienasyconych. Składają elę one przedn wezyethim i węglowodorów naftonowych (40-60%), które powstają przez uwodornienie związków erometyesnych. Liczba oktanowa omawianych rodzajów benzyny mieści się w zakresie 60-00, wobec czego uaziachetnle eię je przez reformowanie. Wydajność benzyny (ewentualnie oleju napędowego| uzyskaneJ z
m