39815 ksiega6

wych, 5 lędźwiowych, 5 krzyżowych oraz 4-5 guzicznych. Posiada 4 krzywizny: szyjną do przodu (lordosis cenicalis) piersiową do tylu (kyphosis lhoracica), lędźwiową do przodu (lordosis lumbalis), krzyżową do tylu (kyphosis sacralis) (ryc. 55). Kręgosłup pełni nie tylko rolę podporową dla tej części ciała, która znajduje się powyżej miednicy, ale spełnia także funkcję amortyzacyjną i ochronną dla położonego wewnątrz rdzenia kręgowego.

| » Ryc. 55 A. Kręgosłup człowieka widziany /

boku. a - przodowy gięcie szyjne, b tyłowy-

Kręg składa się z dwóch zasadniczych części: trzonu (corpus vertebri) i luku (arcus ver-tebri). Trzon kręgowy i luk ograniczają przestrzeń określaną otworem kręgowym (foramen rertebrale). Otwory wszystkich kręgów twor/ą kanał kręgowy (canalis verlebralis) w którym znajduje się rdzeń kręgowy (medulla spinalis). Z luku typowego kręgu odchodzi 7 wyrostków: nieparzysty wyrostek kolczysty {processus spinossus), po jednej parze wyrostków stawowych górnych i dolnych (processus arliculares superiores et inferiores) i para wyrostków poprzecznych {processus lransversi).

Odcinek szyjny kręgosłupa jest najbardziej ruchomą jego częścią. Pierwsze 2 kręgi posiadają budowę odmienną od pozostałych. Kręg szczytowy (atlas) nie ma trzonu. W trakcie rozwoju zrasta się on z trzonem kręgu obrotowego (axis), tworząc jego ząb (dens). W odcinku szyjnym górnym zginanie i prostowanie odbywa się według reguły wypukłej. Kłykcie kości potylicznej podczas zginania ślizgają się w kierunku W™    «    ?»'»>•>««

wiowc, d - lylowygięcic krzyżowe, ryc 57. B grzbietowym a podczas prostowania w kierunku Kręgosłup ćzJowjdoi widziany z przodu, z

zaznaczonym podziałem na po%/c/rgólnc

brzusznym. Roiacja i skłon boczny są sprzężone

w kierunkach przeciwnych. Rotacja w prawo jest zawsze sprzężona zc skłonem bocznym w lewo niezależne czy kręgosłup znajduje się w zgięci u czy w wyproście. Siódmy kręg tzw. wystający (yertebra prominenś) zbliżony jest swoją budową do kręgów piersiowych i charakteryzuje się dużym wyrostkiem kolczystym. Część szyjna jest najbardziej ruchoma między 3 a 6 kręgiem. Występują tu mchy zginania i prostowania (90° ), mchy obrotowe (45°) i pochylenia bocznego (30°). W dolnym odcinku szyjnym zginanie i proslownnic odbywa się

według reguły wklęsłych powierzchni stawowych. Rotacja uraz skłon boczny u sprzężone zawsze w tym samym kierunku. Rotacja w prawo jest sprzężona ze kłuć hcajn - prawo niezależnie od lego czy kręgosłup ustaw iony jest w zgięciu czy w wyproście. Wrfc| Lewita (2001) szczególnym miejscem jest połączenie czaszkowo-szyjne. gdzie ■■ J dni lonic/nc odruchy szyjne, mające wpływ na wszystkie mięśnie odpowiedziałne za uc-zymanse prawidłowej postawy.

Odcinek piersiowy jest najdłuższy i jednocześnie najmniej ruchomy. Kręgi piersiowe (wnełra thoraci-cae) posiadają dołki żebrowe (/bveo loitoia) po obu stronach trzonu. Dwa sąsiadujące ze sobą kręgi wraz z krążkiem między kręgowym tworzą powierzchnie stawowe dla połączenia z głowami zeber. Wyjątek stanowią kręgi I, 11 ■ 12. Trzony kręgów piersiowych zwiększają się ku dołowi Ich kształt jest nieznacznie klotowy.

Wysokość jest w części przedniej nieco mniejsza niż tylnej (ryc. 56). Poziome ustawione wyrostków kolczystych pozwala na wykonywanie ruchów bocznych (40°).

Możliwe są tu także niewielkie ruchy zgięcia, prosto-    ^

wania i obrotowe /c względu na połączenia kręgosłupa

piersiowego l mostkiem i żebrami jego ruchomość w tym odcinku jest najmniejsza. Z%'—a- - *

prostowanie odbywa się według reguły wklęsłych po»iorzchni stawowych W --''■ⁱ' '

prawidłowych lub przy zwiększonej kifo/ic rotacja oraz skłon boczny są sprzężone w t> — samym kierunku W przypadku pieców płaskich (lub lordozy piersiowej ruch roeaęp ora* skłon boczny są sprzężone w kierunkach przeciwnych. Najsłabsze miejsce kręgo-bąw wysaę-pujc na wysokości 5 kręgu piersiowego

Odcinek lędźwiowy jest niewiele krótszy od piersiowego. Kręgi lędźwiowe lumbal. s) są najbardziej masy wne Pierwsze 4 mają równą przednią i ty lną wysokość **>■ nów. Trzon S kręgu ma kształt klina i jest znacznie wyższy w części przedmę-. Wyrosić ę*>-przcczne nazywamy tu wyrostkami żebrowymi (/wwessws oos.vVsś. Wyrostki stawowe są ustaw ione w płaszczy żmc strzałkowej, dlatego najłatwiejsze są ruchy - gięcia do przodu > do tylu (‘>0 j. możliwe są także skłony boczne (,'S''V Ruchy rotacyjne są minimalne- uginanie

wklęsłych |iowiorzchni stawowych Rotacja oni kienmku. Ruchy rotacyjne era-’ skłony boczne w

i prostowanie odbywa się według reguły skłon boczny są sprzężone w tym samym