40434 Image4 (33)

Poczta

Poczta

PORADNIKOWY I EDUKACYJNY MAGAZYN WSZYSTKICH UŻYTKOWNIKÓW INTERNETU

Autor projektu ..Wzmacniacz na tranzystorach N-MOSFCT - alternatywa dla TDA7294” - Ireneusz Powirski - napisał do naszej redakcji:

Zauważyłem na forum, że pojawiają się pytania dotyczące tego wzmacniacza. (...) Chciałbym odpowiedzieć na niektóre z pojawiających się pytań.

Szanowni Czytelnicy'

Temat zasilacza w artykule był potraktowany ogólnikowo, ponieważ liczyłem na doświadczenie osób zabierających się do budowyr tego dość skomplikowanego układu. Jeśli komuś nie udało się uruchomić wzmacniacza na prostym TDA7294, to raczej nie ma co marzyć o wzmacniaczu tranzystorowym - taka fest prawda. Budowa zasilacza dla średnio doświadczonej osoby nie jest trudnym zadaniem. Wszystkie wskazówki dotyczące zasilania są zawarte w tekście. Jednak okazało się, że nie każdy potrafi je wykorzystać, dlatego poniżej podaję kilka ważniejszych informacji na ten temat.

Maksymalne napięcie zasilania tej końcówki wynosi ok. ±60 V, można więc przyjąć, że jest ona dostosowana do w miarę tanich elektrolitów na napięcie 63 V. Przy zastosowaniu tranzystorów IRF540. które mają maksymalne napięcie pracy do 100 V, napięcie zasilania w stanie spoczynku nie powinno być większe niż 2x45 V. Zostawiamy 10% zapasu dla bezpieczeństwa wzmacniacza i elektrolitów, które mogą być na 50V. Nie znaczy to jednak, ze napięcie zasilania musi tyle wynosić. Warto jeszcze wspomnieć, ze wzmacniacz wyłącza się przy zasilaniu poniżej ok. ±24 V. Znana jest maksymalna moc, którą może oddać wzmacniacz, a jest ona zależna od zastosowanych tranzystorów mocy. Dla IRF54ON i 640N wynosi ona ok. JOOW. a dla mocnych IRFP250N może doiść do 200W. Aby uzyskać 100W/4F2 - na wyjściu wzmacniacza amplituda sygnału musi wynosić ok. ±2XVprzy napięciu nasycenia końcówki mocy rzędu 2V, oznacza to, że zasilacz musi dostarczyć napięcie o wartości ±30V. Dla 100 WAS£2 i 200W/4£2 będzie to ±42 V. Jest to

napięcie pod obciążeniem i trudno podać dokładną wartość >v stanie spoczynku, bo zależy ona od ..sztywności” zastosowanego transformatora. Jeśli przesadzimy z napięciem i będzie ono wyższe, to uzyskamy większą moc, ale będzie to niebezpieczne dla tranzystorów. Przedział napięć transformatorów do zasilacza to 2x(24....40V), dla 1RF540/640 przy 4C2 - nie więcej niż 2x30 V. a przy 8Q oraz dla IRFP250 (4£2) - do 2x40V. Mniej doświadczeni niech zaczną od mniejszych mocy i kupią transjórrnaior o napięciu 2x24 V dla 4£2 i 2x30 V dla 8 fi

Aby wzmacniacz się nie „spalił'’, bardzo duże znaczenie ma właściwy montaż tranzystorów mocy na radiatorze. Najważniejsze jest zastosowanie cienkich podkładek mikowych posmamwanych przezroczystą pastą silikonową. Podkładki silikonowe, lub z estrofolu. nie nadają się do odprowadzania tak dużych mocy. Ceramiczne (tlenek aluminium) są dobre, ale dość drogie i trudno dostępne. Przy dokręcaniu tranzystorów wymagany jest silny docisk, któiy usunie nadmiar pasty. Biała pasta silikonowa jest w tym przypadku dużo gorsza, bo ma większą gęstość i nie jest możliwe położenie cienkiej warstwy. Oczywiście zastosowany radiator też musi być odpo- « wiedniej wielkości, trudno podać dokładne wymiaiy, bo zależą one od wielu czynników.

I tak każdy próbuje dostosować coś, co ma ^ w swojej „kolekcji” Przy dobrym montażu tranzystorów mocy wystarczy kontrolować temperaturę radiatora w czasie pracy. Najle- * piej jest zastosować wyłącznik termiczny, jaki widnieje na zdjęciu prototypu. Jest to miniaturowy włącznik bimetaliczny o tempera- * turze zadziałania 9S*C i jest podłączony do kondensatora Cl. Wybrałem włącznik typu NO ze względu na łatwość jego podłączenia. Przy zastosowaniu bardziej typowego wyłącz r. i ka NC trzeba będzie włączyć go w szereg z np. z diodą Zenera DZ2. Zalecam też stosowanie diody LM285-1.2 w miejsce D2, dzięki której wzmacniacz ma dużo stabilniejsze parametry termiczne.

Ireneusz Powirski

Co miesiąc w Magazynie INTERNET:

•    Naibardziej aktualne informacje o globalnej sieci komputerowej

•    Porady praktyczne dla początkujących i zaawansowanych

•    Opisy najnowszych tochnolorjii

•    Kursy dla webmasterów

•    Przegląd niezbędnego oprogramowania

•    Artykuły, które pomogą Twojej firmie lepiej wykorzystać internet, uniknąć zagrożeń

i zaoszczędzić pieniądze

•    Opisy ciekawych zastosowań internatu

•    Porady dotyczące wyszukiwania informacji

EdW 1/2006 Lista osób nagrodzonych

Józef Badowski.........Korsze

Piotr Buś..........Tarnobrzeg

Bartosz Czerniec......Mogilno

Dariusz Dreiicharz .... Przemyśl

Stanisław Dulęba.......Kraśnik

Damian (iawlis/.ewski.. Wrocław Dariusz Inumic/ku . Brzeg Dolny

Tomasz Jadasch..........Kęty

Zbigniew Jasiński.......Lublin

Marcin Kartowicz.... Bo echowo

Adam Kawa......Częs.oiliowa

Marian Kawalec

............Brudy Warszawskie

Marcin Kopa..........Kleosin

Marianna Kuskonska . . Jabłonni

Daniel Kossowski.....Wrocław

Radosław Krawczyk

.................Ruda Śląska

Rafał Kuchta.......Skrzyszów

Mateusz Łuczak........Poznań

Eliza Marciniak......Kołobrzeg

Patryk Markiewicz.... Wrocław

Adam Michalik.......Brzozów

Jan Michalski.......Warszawa

Przemysław Mus/. .... Trzebnica Adam Pawłowski

............Dąbrowa Górnicza

Zbigniew Porębski.....Kraków

Łukasz Radomski......Gdańsk

Wojciech Sosnowski____Pawłów

Antoni Stanisławski......Opclc

Przemysław Szpilcr

Jarosław Tarnawa. ... Godziszta

Michał Trzyna.... Łaziska Górne

Krzysztof Turek..........Jasło

Marcin Tyrakowski... Węgliniec

Mateusz Ulfik......Przezchlebie

Mariusz Wiśniewski ... Wrocław

Dariusz. Wojdak.......Józefów

Kazimierz Wróblewski . Nasielsk Maria Zdunek........Chorzele

W numerze 1/2006 między Innymi:

•    Kto szuka, nie błądzi - wszystko o wyszukiwaniu zasobów sieciowych

•    f lock na warsztacie

•    Kryminalizacja internetu - jak się bronić radzi ekspert z Kaapersky Lob

•    GIMP j webmastering

•    Darmowe szkolenia w internacie

•    Monitoring serwerów sieciowych

Magazyn INTERNET można nabyć we wszystkich EMPIK-ach i większych kioskach z prasą. Wszelkich Informacji udziela 02łnł Prenumeraty: teł. (22) 668-99.22. faks (22) 668.994)0 e mail: [e-mail] 01-939 Warszawa, ul. Burleska 9

Elektronika dla Wszystkich Styczeń2006 9