S.5. OOWODOBHIENIB
oxzy Otta**
O.
R-CaH,
Rys. 163. Schemat reaktora a to. cwanego w procesie utwardzania tłuszczów
Na rys. 163 przedstawiono typowy reaktor stosowany w procesie utwarj-drania tluazczOw. Jest to aparat ciśnieniowy, zaopatrzony w mieszadło jl bełkotk* do wprowadzania wodoru pod powierzchni* cieczy oraz wgiownice grzewczą. Olej przepływ* obiegowo przez reaktor i jest od góry rozpylany | atmosferze wodoru, dzięki czemu poprawia się kontakt między reagenta-ni. wodor częściowo rozpuszcza się i reaguje z olejem, a częściowo uchof-dzi z reaktora porywając par* wodną. Po osuszeniu zawracany jest.dp obiegu za pomocą sprężarki. Cyrkulacja reagentów trwa kilka godzin. Za-awanaowanie reakcji poznaj# ai« po spadku clinienia wodoru oraz przecz pomiar liczby jodowaj. Po zakończeniu reakcji tłuszcz oddziela się od katalizatora, po czy* oddziela si« jeszcze produkty uboczne powstające jw niewielkich ilościach. W tym celu produkt podda ja się rafinacji! (zobojętnienie, odbarwienie, dezodoryzacja) metodami opisanymi w p. 2.1.4. j ' • g , • .r . -f|
I - i ■ I
|
5.5.1. Charakterystyka procesu
Odwodornlenie Jest procesem odszcrepianla wodoru od cząsteczki związku organicznego, który prowadzi do wytworzenia wiązania nienasyconego (lub wiązart) w tej cząeteczce. Proces przebiega w obecności odpowiedniego katalizatora, a aubatratem jest Jedynła odwodor-niany związek. Procea odwodornlenla Jest odwrotnością procesu uwodorniania:
_odwodornlenie
wysoka temperatura, niskie cienienie 0 uwodornienie R-CH=CM,
hiska tciaperatura, wysokie ciśnienie
Ma on charakter endotermlczny. Podczas reakcji wzraata liczba cząsteczek. Równowadze reakcji sprzyja wysoka temperatura i niskie ciśnienie. Odwodornlenie. przeprowadza się w fazie gazowej, w obecności kontaktów. W przemyśle proces ten wykorzystuje się w celu otrzymania produktów przedstawionych w tab. 106.
Tabela 106
Substraty i produkty odwodornienia
Odwodorniano ugrupowanie |
Substrat |
Produkt |
-CHa-CHa- do —CH=CH— |
n-butan n-butan n-buteny izobutnn izopentan |
n-buteny butadien-1,3 butadien-1,3 izobuten izopran |
-CMj-CH* do -CH=CHa |
etylobensen dietylobonzen etylotoluen |
styren diwinylobenzen winylotoluen |
—CHa0H do -C=0 H |
metanol etanol |
formaldehyd acetałdehyd |
—CHOH do -p=0 |
izopropanol sec-butanol cyklohokaanoi |
aceton mety1osty1okaton cykloheksanon ( |
B j| f H 1 60 lzomeryza-lsV: cja z od-0*2 ^ wodornie-niem |
benzyny o nla-kloj LO |
benzyny o LO 95-98 |
570