45229 skanuj0012 (285)

literaturą. Talent niektórych, jak Murasaki Shikibu    Izumi Shikibu

czy Sei Shónagon    znacząco

przyczynił się do ich rozwoju. Sile poetyckiego wyrazu hentai-gana ulegali również uprawiający literaturę mężczyźni.

Przemiany i czasy współczesne Następująca po okresie wierności duchowi pisma chińskiego epoka Heian wniosła do historii kaligrafii japońskiej istotne zmiany stylistyczne, Wielcy twórcy, oprócz widocznych śladów pogłębionych studiów nad kaligrafią chińską, wnieśli do kaligrafii kanji (i kanbun) dużo swobody. Najsławniejszy z nich jest niewątpliwie mnich Kukai który zredagował pierwszy w Japonii słownik kanji.

Pod koniec IX w. dwór cesarski zaprzestał wysyłania ambasadorów do Chin. We wszystkich dziedzinach kultury pojawiły się style bardziej typowe dla Japonii. Podczas całego tego okresu kaligrafia kaną nie przestawała się rozwijać. Pośród licznych arcydzieł najsłynniejsze są kopie Kokin waka-shu ł*T ^ H, „Zbiór pieśni dawnych i dzisiejszych". Na luksusowym papierze, farbowanym i zdobionym, wielcy szlachetnie urodzeni kaligrafowie „rozrzucili" rozmaite znaki kany o delikatnych liniach, łącząc je w taki sposób, aby dzięki grze między przestrzenią zapisaną a nieza-pisaną (nierzadko wyznaczoną na wstępie) powstał efekt głębokiego echa. Ten rodzaj kaligrafii nazywa się chirashi-gaki IłfcbL ■Hfc? („rozrzucone pismo") i uważany jest przez Japończyków za sztukę szczególnie elegancką i wyrafinowaną.

Katakana JnfEiS, pismo opracowane (podobnie jak hentai-gana) około IX w., narodziło się wskutek studiowania tekstów chińskich i wynikało z potrzeby stworzenia takiego systemu zapisu, który pozwoliłby ustawić znaki w porządku właściwym dla języka japońskiego, oraz umożliwiłby zaznaczanie na marginesie partykuł i sufik-sów niezbędnych do ich przetłumaczenia. Te proste i kanciaste formy powstały w wyniku wyjęcia części znaku chińskiego i następnie byty używane fonetycznie. Pojęcie hiragana    pojawiło się

w epoce Muromachi (1392-1573). Znaki hiragany powstały w wyniku jeszcze dalej posuniętego artystycznego uproszczenia hentai-gana Chiragana - hi-ra + kana - kana płaszczyznowa, katakana = kata + kana = kana pochodząca z „części").