27
Zmiany hormonalne podczas ciąży, porodu i laktacji
Estrogeny utrzymują śluzówkę macicy i przygotowują gruczoły mlekowe do laktacji.
Wysoki poziom progesteronu podczas ciąży powstrzymuje wydzielanie prolaktyny. #
Oksytocyna stymuluje skurcze . macicy w trakcie porodu. ,
uwrażliwia macicę na działanie oksytocyny i inicjuje poród.
Cykle menstruacyjne przebiegają według określonego schematu i są regulowane przez wiele hormonów. Ich wydzielanie jest kontrolowane przez mechanizm sprzężenia zwrotnego: stężenia żeńskich hormonów płciowych - estrogenów i progesteronu - wpływają na wydzielanie hormonów przysadkowych, które kontrolują cykl menstruacyjny. Ciąża przeiywa ten cykl. W czasie ciąży ciałko żółte oraz łożysko funkcjonują również jako narządy produkujące hormony, które odgrywają szczególną rolę w utrzy
Podczas pierwszych 12-16 tygodni ciąży ciałko żółte wydziela progesteron w ilości wystarczającej zarówno do utrzymania błony śluzowej macicy, jak i rozwijającego się zarodka. Później rolę głównego narządu produkującego hormony przejmuje łożysko. Progesteron i estrogeny wydzielane przez łożysko utrzymują rozrośniętą śluzówkę macicy, hamują dojrzewanie kolejnych komórek jajowych i przygotowują gruczoły
Progesteron z ciałka żółtego utrzymuje rozrośniętą śluzówkę macicy w początkowym okresie ciąży oraz łożysko.
Progesteron z łożyska utrzymuje rozrośniętą śluzówkę macicy oraz przygotowuje gruczoły mlekowe do laktacji, powstrzymuje też skurcze macicy wywołujące poród.
maniu rozwijającego się zarodka, a później płodu. W ostatnim miesiącu ciąży podwzgórze produkuje oksytocynę, czyli hormon, który wzbudza skurcze macicy umożliwiające wydanie dziecka na świat. Natomiast łożysko w tym czasie wytwarza hormony: relaksynę, która rozluźnia spojenie łonowe i pomaga rozszerzyć szyjkę macicy podczas porodu, oraz ludzki laktogen łożyskowy (hPL) przygotowujący gruczoły mlekowe do produkcji mleka.
mlekowe do laktacji (wytwarzania mleka). Wydzielanie mleka jest wywoływane również przez prolaktynę produkowaną w przednim płacie przysadki. Pod koniec ciąży poziom progesteronu się obniża, a wysoki poziom estrogenów inicjuje poród. Po porodzie wzrasta wydzielanie prolaktyny, która odpowiada za utrzymanie laktacji na odpowiednim poziomie w okresie niemowlęcym.
Prolaktyna wywołuje i utrzymuje wydzielanie mleka.
czas (w tygodniach)
Układ rozrodczy
f
zapłodnienie
ciąża
30
_/|\40
poród
50
laktacja
1. Napisz, co jest głównym źródłem progesteronu w początkowym okresie ciąży.
2. Podaj nazwy Wmonów odpowiedzialnych za utrzymanie ciąży.
3. a) Wymień hormony biorące udział w początkowej fazie porodu.
b) Opisz skutki działania tych hormonów.
4. ‘Wyjaśnij, dlaczego po porodź1-1 wydzielanie prolaktyny znacie się zwiększa.