41291 skanuj0022 (218)

tć 2. Podstawowe pojyta. 0fhk»n>rtria

tć 2. Podstawowe pojyta. 0fhk»n>rtria

cząsteczka związku chemicznego miała budowę jonową. Przypisywanie ładunków odbywa się według następujących reguł:

1.    Suma stopni utlenienia wszystkich atomów pierwiastków wchodzących w skład cząsteczki wynosi zero, natomiast wchodzących w skład jonu równa się ładunkowi tego jonu.

2.    Pierwiastkom w stanie wolnym przypisuje się stopień utlenienia 0.

3.    Tlen w swych połączeniach występuje na stopniu utlenienia -2. Wyjątek stanowią nadtlenki: H*Oł BaO>, w których stopień utlenienia tlenu przyjmuje się-1.

4.    Wodór występuje na +1 stopniu utlenienia; wyjątek stanowią wodorki litowców i berylowców LiH, CaH;, w których stopień utlenienia wodoru jest równy-1.

Stopień utlenienia podaje się jako liczbę arabską zc znakiem (+) lub (-) umieszczoną za symbolem pierwiastka, np. Mn(+2), Fe(+3). Niekiedy umieszcza

«4 4

się go ponad symbolami pierwiastka, np. NOa. Spotyka się również dla dodatnich stopni utlenienia zapis cyframi rzymskimi, np. N(VX S(VI), Al(lll).

Przykłady obliczania stopai utlenienia pierwiastków w cząsteczkach związków chemicznych oraz jonów

1.    Obliczyć stopień utlenienia siarki w H2SO4. Ponieważ atom wodoru ma stopień utlenienia +1, a atom tlenu -2, to suma ładunków pochodząca od tych pierwiastków wynosi: 2*(*H) + 4*(-2) " -6. Przyjmując założenie, że cząsteczka 1 l_:S()₄ ma ładunek ■ 0, stopień utlenienia siarki * +6. Powyższe f można zapisać nad wzorem H2SO4

*•0    M-2) .

H₂ S 0₄ ♦2+ńH-*)“0

2.    Obi iczy2f stopień utlenienia manganu w KMńO*. Potas ma'stopień utlenienia +1 (I grupo ukł. okresowego), tlen -2, a więc 1(+1) + 4*(-2) ■ -7. Aby cząsteczka KMnO. miała ładunek * 0. stopień utlenienia manganu ■ +7.

»l wl *-2l

K Mn 0₄    «*l+7*(-8) “ 0

3.    Obliczyć stopień utlenienia chromu w: a) KiCtOj, b) KjCr^Or.

« 4:-2i

a)    K_: Cr O4

b)

x=8-2-6 *+» l\ *-2J

K₂ Cr₂ 0₇

2(+l) + 2x + 7(-2)-0 2x = 14-2" 12

x = 6

4. Obliczyć stopień utlenienia azotu w jonie NOj".

x + 3(-2)--l x =6-1-5

5. Obliczyć stopień utlenienia fosforu w jonie P2O7"⁴.

2x + 7(-2)«-4 2x = +10 x = +5

2.5.1. Mnożnik analityczny

Często spotykamy się zarówno w technologii chemicznej, jak i w analizie 7. przeliczeniami ilości jednego związku (lub pierwiastka) na odpowiednią ilość innego związku zawierającego ten związek lub pierwiastek. Najprostszym przykładem mnożnika analitycznego może być przeliczenie, np. CaCOj na CaO.

1 mol CaC0₃ —    1 mol CaO

100,08 g - 56,07 g

1 vt_Cl0 HIU.WS

Współczynnik 0,5502, będący mnożnikiem analitycznym, oznacza ilość gramów CaO przypadającą na 1 g CaCOj. Znając jego wartość można bardzo prosto obliczyć ilość CaO-przypadającąTia y (g) GaGOj.

CaO (g) * y (g) CaCOj-0,5502.

Innym przykładem mnożnika analitycznego może być przeliczenie di fosforany V) magnezu na węglan magnezu.

I mol MgjPsO? - 2 mole MgCOj

222,57 g

2-84,321 g

x