76 [PIEŚNI]
Niezwykłe jarzmo na szlacheckie karki,
Gdy już w niewoli wielkiej ich folwarki;
75 Chciwi odmiany dopiero doznają,
Że na frymarku znaczną szkodę mają.
Krew się niewinna ze wszytkich stron toczy. Płomień uraża blaskiem swoim oczy.
Kościoły Twoje i skarbnice święte
80 Gwałcą bezbożnie ich ręce przeklęte.
Gwałcą panienki, a synów w niewolą (Na co rodziców patrząc serca bolą)
Daleko biorą, grubymi postronki Wiążąc nie zwykle, żal się Boże, członki.
85 Ścisłe zakony i dziewki czystości Świętej ślubione nie bez zelżywości Wielkiej sromocą; tak ludzie zuchwali Na wszytko się złe oraz rozpasali.
Co. że Ty lepiej wszytko widzisz. Panie.
00 Niżeli nasze może uskarżanie.
Rozsądź nas z nimi, niechaj się świat cały Sprawiedliwości zdziwi doskonałej.
3. PIEŚŃ VI
ŻYWOT ZIEMIAŃSKI SPOKOJNY I SZCZĘŚLIWY
Ten u mnie szczęścia prawdziwym przykładem. Który na swoim się zagonie zstarzał.
Ten. co dziecięciem, widział go dom dziadem.
w. 76 frymark — zamiana, wymiana.
Ten piasek, w którym z małego się narzał, s Laską podparty, ciężkim depcze śladem, Który mieszkania swego nie powtarzał.
Zna szyby w oknach, zna ściany i węgły,
Co starożyty dom jego osięgły.
Wody prócz jednej nie kosztował studnie, 10 W której zrodziwszy kąpała go matka, Spanie noc czyni, apetyt południe.
Nigdy nie przysiągł, ani był za świadka,
Nie zna fortuny, która więc obłudnie Wziąwszy chudzinie — bogatego natka,
15 Po obojętnych jej kołach nie latał,
Ani sług raił, ani stadeł swatał.
Po targach z swoją nie włóczył się pracą, W swej wełnie chodzi, swoim żyje brogiem. Dłużnicy we drzwi jego nie kołacą,
20 Nie wie, bogatym co być, co ubogiem,
A że zbytkami ludzie zdrowie tracą,
Nie jada z pieprzem i z cymentem drogiem, Nie wie gdzie serce, gdzie żołądek, owo Zawsze wesoło, zawsze się ma zdrowo.
2S Nie tłucze morza pracowitym wiosłem. Nie wierzy wodzie żywota dla zysku.
Dla zarobku się nie bawi rzemiosłem Tudzież dworskiego nie liże półmisku.
Nie dźwiga, ani [nie] staje [się] osłem.
3. PIEŚŃ VI. ŻYWOT ZIEMIAŃSKI SPOKOJNY I SZCZĘŚLIWY
w. 6 nie powtarzał — tu: nie zmieniał.
w. 8 osiągnąć — otoczyć, okolić, okryć sobą.
w. 12 Tj. nie bywał w sądach.
13 - BN 1/19 (W. Potocki: Wiersze wybrane)