46418 ullman030 (2)

66 2. MODELOWANIE BAZ DANYCH

rysunek 2.10

Związek trzyargumentowy

mcncie z pozostałych zbiorów, to będzie im odpowiadał dokładnie jeden element w zbiorze E). Zauważmy, że taka definicja jest prostym uogólnieniem pojęcia liczebności w przypadku związków obejmujących dwa zbiory encji. Na rysunku 2.10 strzałka wskazuje zbiór Studia, co oznacza, że dla każdej pary składającej się z określonej gwiazdy filmowej i filmu może istnieć tylko jedno studio filmowe, które podpisało kontrakt z daną gwiazdą na występ w tym określonym filmie. Nic ma jednak strzałek, które wskazywałyby zbiór Gwiazdy lub Filmy. Studio bowiem może zawierać kontrakty z wieloma gwiazdami na udział w jednym filmie, a z kolei gwiazdy mogą podpisywać wiele kontraktów z jednym studiem na udział w wielu filmach.

□

2.2.3. Role w związkach

Może się zdarzyć, że jeden zbiór encji występuje w danym związku więcej niż jeden raz. Jeśli tak jest, to trzeba narysować tyle krawędzi między związkiem a zbiorem, ile razy ten zbiór pojawia się w związku. Każda krawędź symbolizuje inną rolę, jaką odgrywa dany zbiór w związku. Krawędziom nadaje się etykiety z nazwami, po to by odróżniać poszczególne role zbioru w związku.

PRZYKŁAD 2.9

Na rysunku 2.11 przedstawiono związek Odcinek-czego zbioru Filmy z nim samym. Związek zachodzi między dwoma filmami, z których jeden stanowi dalszy ciąg drugiego. Aby zobrazować różnicę pomiędzy dwoma elementami pozostającymi w związku, utworzono dwie krawędzie, z których jedna wskazuje Początek serii filmów, a druga Kolejne odcinki.

Zakładamy, że film może składać się z wielu części, ale tylko jedna z nich jest pierwszym odcinkiem. A zatem związek jest określony jako wicie do jeden między kolejnymi odcinkami i początkiem serii, a pokazuje to strzałka w' diagramie związków encji na rys. 2.11.

□

Początek

RYSUNEK 2.11 Związki /. rolami

Ograniczenia zapisu ze strzałkami w związkach wieloargumcntowych

Nie ma dostatecznie dużego wyboru strzałek lub innych symboli, aby określić wszystkie możliwe zależności w przypadku związku więcej niż dwóch zbiorów. Samymi strzałkami nic da się symbolizować wszystkich możliwych sytuacji. Na przy kład na rys. 2.10 studio jest wyznaczone dokładnie przez jeden film, wcale nie przez parę aktor-film, poniew^raż jeden film powstaje dokładnie w jednym studiu. Nie można jednak tego przedstawić za pomocą symboliki strzałek używanej w diagramach związków encji, bowiem takiej sytuacji nie można odróżnić od przypadku związków obejmującego trzy^- elementy, gdy jeden element jest naprawdę funkcjonalnie zależny od obu pozostałych. W podrozdziale 3.5 wprowadzimy notacje zależności funkcyjnych, która dostarcza sposobów opisu różnicującego podobne przypadki.

PRZYKŁAD 2.10

Jako ostatni przykład, obejmujący zarówno związek wieloargumentowy, jak i zbiór encji występujący w różnych rolach, posłuży nam przedstawiona na rys. 2.12 rozszerzona wersja związku Kontrakty z przykładu 2.8. Teraz związek obejmuje dwa studia, gwiazdę filmową i film. Jedno studio, które podpisało kontrakt z pewną gwiazdą, może później podpisać kontrakt z innym studiem po to, by umożliwić tej aktorce udział w innym filmie. A zatem związek jest opisany uporządkow aną czwórką postaci:

(studiol, studio2, gwiazda, film),

a oznacza to, że studio2 podpisuje ze studiem 1 kontrakt na to, żc gwiazda związana kontraktem ze studiem 1 weźmie udział w^r filmie produkowanym w studio2.

Strzałki na rys. 2.12 wskazują zbiór encji Studia w jego dwóch rolach: „właściciela” gwiazdy oraz producenta filmu. Nie ma jednak strzałek skierowanych do zbiorów Gwiazdy i Filmy. A oto jakie są tego przyczyny. Jeśli są dane gwiazda filmowa, film oraz studio produkujące ten film, to tylko jedno studio może „posiadać” tę gwiazdę (wciąż zakładamy, żc gwiazda filmowa