41389 IMG$30 (3)

312 8. Analiza mureczfcowa urąccniowa

Podobnie do jonów chlorkowych metodą Mohra można oznaczać jony bromkowe. Meiody tej nie stosuje się do oznaczania jodków i rodanków, gdyż osady Agi i AgSCN silnie adsorbują jony chromianowe, w wyniku czego PK miareczkowania jest nieostry (duży błąd dodatni).

Sposób wykonania

Roztwór badany w kolbie stożkowej o poj. 250 mL. zawierający 70-100 mg Cl", doprowadzić do odczynu obojętnego i rozcieńczyć wodą do ok. 100 mL. Dodać I mL 5-procentowego roztworu K2OO4 i miareczkować 0.1 M roztworem AgNOj. dobrze mieszając ciecz, do wystąpienia zawiesiny o trwalej, brunatnej barwie. Aby dokładnie określić PK miareczkowania, należy miareczkować wobec roztworu porównawczego (świadka). Może nim być roztwór przemiarcczkowany. do którego dodano nieco chlorku sodu w celu przywrócenia zabarwienia zawiesiny AgCl. wolnej od Ag^CrO*. Oznaczoną zawartość chlorków (w gramach) obliczyć z wzoru

x = vr( AgNOi) • 0.035453

w którym tl i c( AgNOj) oznaczają objętość (mL) i stężenie roztworu AgNOi (mol/L). 0,035453 — masę milimolową Cl" (g/mniol).

Nastawianie miana 0.1 M roztworu AgNOi na NaCi

Odważyć dokładnie 0.15-0.20 g odpowiednio czystego NaCI. wyprażonego w temp. ok. 400°C i ostudzonego w cksykntorzc. rozpuścić sól w 100 mL wody. dodać I mL 5-procentowego roztworu KjCrOą i miareczkować roztworem AgNOj. którego stężenie się ustala, postępując jak podczas oznaczania chlorków metodą Mohra.

Stężenie (mol/L) roztworu AgNOi obliczyć z wzoru

m

c(AgNOi) = _Ui. 0.058442

w którym m oznacza odważkę NaCi (g). i'i — objętość (mL) roztworu AgNOi. 0.058442 — masę milimolową NnCI (g/mmol).

llniiKH- Można leż nastawiać miano 0,1 M roztworu AgNOi na dokładnie 0.1 M roztwór NnCI. który przygotowuje sir rozpuszczając 5,8442 g NnCI w wodzie i twcicrtcząjąc roztwór wodą do objętości I Ulw Jeżeli nn 25 ml. 0.1 M roztworu NnCI zużywa się podczas miareczkowania i¹; ml. roztworu AgNOi. to stężenie (mol/L) tego roztworu wynosi

25 0.1    2.5

c< AgNOi) -- ■—

Oznaczanie chlorków metodq Volharda

Nic zawsze jest możliwe zobojętnianie roztworu przed oznaczaniem chlorków, jak tego wymaga metodo Mohra |np. w obecności jonów glinu. żclaza(III) lub innych mc-uli hydrolizującydiJ. W takich przypadkach można oznaczać chlorki argentotnctrycznie metodą Volharda* w środowisku rozcieńczonego kwasu azotowego. W badanym roztworze strąca się chlorki przez dodanie mianowanego roztworu AgNOj w nadmiarze. Nie związane jony srebra odnuarcczkowujc się mianowanym roztworem rodanku potasu (lub amonuj Wskaźnikiem są jony zcla/ailll >. których dodąe się w pogan zakwaszonego roztworu ałunu lub azotanu zeiazailll ». Po strącenia się całej ilości srebra pierwsza kropla nadmiaru dodanego roztworu rodanku tworzy i jonami zclazai III > czerwony kompleks

Fe(SCN)²*.

Ponieważ rodanek srebra jest trudniej rozpuszczalny niż chlorek srebra (A'_w.a*scn ⁹ 1.0- I0"^,J; Km.Ąga ^m l.b -    nadmiar dodanego rodanku reaguje z chlorkiem

srebra wypierając zeń jon chlorkowy:

AgCIU) + SCN" — AgSCNU) + cr

W ten sposób pojawiające się w PK miareczkowania zabarwienie znika, co uniemożliwia dokładne ustalenie końca miareczkowania. Aby tego uniknąć, utworzony osad AgCI można odsączyć przed ndmiarcczkowamcm nadmiaru jonów srebra roztworem rodanku Zwykle postępuje się jednak w sposób prostszy. Przed miareczkowaniem rodankiem dodaje się niewielką ilość mc mieszającej się z wodą cieczy organicznej t nitrobenzenu, chloroformu, teuachlorku węgla, eteru diciylowrgoj Substancje Ic lepiej zwilżają osad niz woda i oddzielają fazę stałą od roztworu wodnego, uniemożliwiając tym samym reakcje jonów SCN” z osadem AgCI.

Omów iona trudność nic występuje przy argeniomeirycznym oznaczaniu metodą Vol-harda bromków i jodków, ponieważ iloczyny rozpuszczalności AgBr i Agi są mniejsze od iloczynu rozpuszczalności AgSCN.

Sposób wykonania

Do badanego roztworu, zawierającego w kolbie stożkowej o pnj. 250 ml- (najlepiej ze szlifowanym korkiem) ok. 100 mg Cl“, dodać 5 mL HNOj (I + I). rozcieńczyć roztwór wodą do ok. 70 mL i dodać z hiurety tyle 0.1 M roztworu AgNOi. aby jego nadmiar wynosił 10-15 mL. Następnie dodać 3 mL nitrobenzenu. I mL 10-procentowego roztworu ałunu żelaza(1ll i i amonu zakwaszonego kwasem azotowym (5 mL stęż. HNO» na 100 mL roztworu) i wstrząsać zawartością kolby przez I min w celu skoagulowsnia osadu, nadmiar jonów srebra odmiarcczkować 0.1 M roztworem KSCN. Koniec miareczkowania rozpoznaje się po wystąpieniu trwałego, bnmamoczcrwoncgo zabarwienia Oznaczoną zawartość chlorków iw gramach) obliczyć z wzoru

x • |i'f(AgNOj) - i',c(KSCN)| - 0.035453 w którym v i c( AgNOi) oznaczają objętość (mL) i stężenie i mol/L) roztworu AgNOj. h

•I Volhard. / pmkl (hem . f. 217 (1874