48702 Zdjęcie1489

nr. u.

prała :n. |.

ij 211c\'rnc ^citfraącn

fV>4u*«wi\' Kr. Daiit

Philosophic der Hlodc

Georg Simmcl

u*i>* >• aa OMik MB

■K

sny

Karta tytułowa I wydania PhUoaophia dar Moda

KONFLIKT W KULTURZE WSPÓŁCZESNEJ •

Gdy tylko życie wykracza poza poziom zwierzęcy ku tyciu duchowemu, a duch postępuje ku poziomowi kultury, pojawia się wewnętrzna sprzeczność. Cała histortokultury stanowi wynik działania tej sprzecz-ności.-i^ówimy o kulturze, gdy życie wytwarza pewne formy, w których się wyraża i realizuje: dzieła sztuki, rellgie, nauki, technologie, prawa i niezliczony ilość innych. Formy te ogarniają następnie strumień życia, dostarczając mu treści i formy, wolności i porządku. Ale choć formy te powstają w procesie życia, ze względu na swą niepowtarzalną konstelację nie dzielą z życiem nic, co zna wytchnienia rytmu wzlotów i upadków, stałej odnowy, nieustannych podziałów i zjednoczeń. Formy te stanowią ramy dla życia twórczego, które jednakże wnet formy przekracza. Powinny takie ochraniać życie naśladowcze, na które, w ostatecznym rozrachunku, nie ma miejsca. Nabierają ustalonej tożsamości, własnej logiki i prawomocności: ta nowa sztywność w sposób nieunikniony stwarza dystans między nimi a dynamiką duchową, jaka je powołała do istnienia i przyznała niezależność.

Tu kryje się podstawowa przyczyna, dla której kultura ma historię. O ile życie, które się uduchowiło, nieustannie stwarza takie formy, które stają się samowystarczalne i domagają się trwałości, o tylefor-

y. oer Konflikt der modemen Kultur, Munich—Leip-rig 1018, Duncker und Humblot

133