32 Rozdział 1 Iwccpcje zarządzania strategkanq|
Do podstawowych barier stojących przed polskimi przedsiębiorstwami na drodze do uczenia się występują: brak strategii działania i wizji przyszłości. W jednej trzeciej polskich średnich przedsiębiorstw nie powstaje strategia działania na rynku (nie wspominając o długookresowej wizji), a ponad połowa badanych przedsiębiorstw nie projektuje swojej działalności w dłuższej perspektywie43.
Zarządzanie strategiczne stanowi proces, który pozwala decydentom różnych szczebli na przewidywanie zmian w turbulentnym otoczeniu, określenie logicznej hierarchii ważności jego poszczególnych składowych, wyznaczenie pozycji przedsiębiorstwa, identyfikację czynników sukcesu na konkurencyjnym rynku.
W literaturze do cech charakterystycznych zarządzania strategicznego zalicza
. 44
się :
- zarządzanie strategiczne jest złożonym procesem i sztuką,
- z reguły występuje niewiele wiarygodnych danych faktograficznych, na których opiera się decyzje strategiczne,
- występuje istotny poziom niepewności wyników zarządzania strategicznego,
- strategie można budować na podstawie różnych teorii, reguł metodologicznych, technik i przykładów,
- nie występuje jeden, lecz wiele sposobów formułowania strategii,
- przy budowaniu strategii wykorzystuje się zarówno metody dedukcyjne i indukcyjne, jak również podejście ilościowe, jak i jakościowe. Uważa się, że wykorzystywanie różnych podejść urealnia i wzbogaca proponowane rozwiązania,
- metody wykorzystywane w zarządzaniu strategicznym zmniejszają skalę podejmowania niewłaściwych decyzji, z reguły może być wiele dobrych koncepcji, które pozwalają uzyskać dobre wyniki.
Zarządzanie strategiczne charakteryzuje się ponadto czterema cechami, które składają się na koncepcję „4F”45:
- Focus - podmiot gospodarujący posiada koncepcję biznesu i zarządza nim,
- First - zajmuje pierwszą pozycję w przeprowadzanych zmianach i reakcjach na wyzwania otoczenia,
- Fast - charakteryzuje się szybkim dostosowaniem struktur organizacji, procedur, kapitału ludzkiego do relacji z otoczeniem,
- Flexibility - wykazuje elastyczność w myśleniu i zachowaniach w świecie organizacji.
3 Za: A. Lozano, op. cit. s. 93. Ponadto autor wymienia paternalistyczny styl kierowania, tay-lorowski stosunek do pracowników, słabą integrację pracowników z celami podmiotu, motywowanie przede wszystkim finansowe pracowników i wymagającą postawę wobec nich. Ibidem, s. 93.
Zob. W. Nasierowski, Formułowanie strategii przedsiębiorstwa, Wyd. INGO, Warszawa 1995, s. 15.
45 Por. B. Wawrzyniak, Zarządzanie strategiczne. Naukowa fikcja czy praktyka działania?, „Organizacja i Kierowanie” 1993, nr 2, s. 12.
Z powyższego wynika, że systemem wartości, które Ą W literaturze występuje pofl ■ej- odnoszący się przede J ncji. ale nie tylko. Myślesfl raźnych wizji i scenariuszy. ■ Brnących się zmian w otoczeń Heniów strategicznych, a taki przedsiębiorstwem rozpatruj* icrzegania problemów, a dopn Dla koncepcji zarządzili zasady, ukazujące różne ca których wymienia się nastd na przyszłość, kreatywni
4. Informacja i wiedza w
Zarządzanie strategiczna ania informacji. Stad paq aotnymi kwestiami w : aleje w miarę zwiększ ■cji jest trudne. Darzymy rymy temu, kto nam jej a o konkurencji pochodzi i
- sprawozdań rocznych il teściowych,
-informacji w mediach
- stowarzyszeń społec
- specjalnych raportom p pozyskani pracownicy
- klienci, dostawcy, łowca na temat konkurencpl
- oceny funkcjonowaaH przeprowadzić własny ±
h pozyskanych wiadonl| wych i handlowców
46 J. Owen. Zarządzanie. Gal
47 Ibidem, s. 92-93.