49369 skanowanie0026

92

Błona komórłc^H

poszczególne odcinki jelita są najbardziej narażone na rozciąganie w wyniku wyp® nienia jelita treścią pokarmową oraz jego ruchów perystaltycznych. Błony komó^H we komórek nabłonka wyścielającego wewnętrzną powierzchnię jelita wytwaij^M poniżej swojej części szczytowej, na bocznych powierzchniach, szereg płasfadfi fałdów wciśniętych w cytoplazmę przyległych komórek i łączą je ściśle ze (ryc. 3.2.6).

3.2.2. Połączenia międzykomórkowe

We wczesnym okresie formowania się zarodka, niezróżnicowane komórki, wędr^H do miejsc swojego przeznaczenia - narządów pierwotnych, wiążą się ze sobą czeniami, których trwałość szybko przemija. Po całkowitym zróżnicowaniu s9 komórek i wytworzeniu określonych, fizjologicznie ustabilizowanych narząc^H komórki ponownie wytwarzają połączenia, których względna trwałość zapewni właściwe funkcjonowanie oraz integralność narządów. Połączenia komórkowi^^B wstają przy udziale błony komórkowej i białkowych struktur cytoplazmatycznj^B Formują się przede wszystkim w błonach bazolateralnych powierzchni sąsiadują cych ze sobą komórek. Połączenia komórkowe obserwuje się głównie w komórka™ nabłonkowych i sercowych, gdzie występują w kompleksach połączeniowych^H również w komórkach mięśni gładkich. Połączenia komórkowe grupujemy w trzy zasadnicze kategorie: 1) połączenia zamykające, 2) połączenia zwierające i 3) połączenia komunikujące szczelinowe.

Połączenia zamykające są wytworem błon komórkowych, dwóch blisko siebie leża cych komórek nabłonka. Powstają w procesie zespolenia się zewnętrznych warsl® błon. Połączenia zamykające opasują, jak szerokie obręcze, komórki tuż pod sza™ tową powierzchnią, gdzie tworzą tzw. obwódki zamykające. Zewnętrzne warstwjj błony sąsiednich komórek, które ulegały fuzji na długości około 15 nm, są wzmdH nione białkami transbłonowymi. One to wspólnie tworzą sieć listewek, które całka wicie odcinają styczność światła jelita z przestrzenią interstycjalną.

Cząsteczki białek transbłonowych, spinających wewnętrzne warstwy Mpidowjl dwuwarstwy lipidowej błon komórkowych, blokują migrację białek błonowy® z powierzchni szczytowej błony komórkowej do jej powierzchni bazolateralnejj Dzięki temu utrzymuje się molekularne zróżnicowanie błony komórkowej w jer trzech podstawowych rejonach: apikalnej, bazolateralnej i lateralnej. Sieć listew® połączeń zamykających jest dodatkowo wzmocniona mikrofilamentami cytoplaz-1 matycznymi. Kompleks błonowo-filamentowy jest dostatecznie elastyczny i wy-l trzymały na mechaniczne zmiany kształtu komórek nabłonka śluzówki jelita> co zapewnia tym komórkom strukturalną całość. Połączenia zamykające występuj prawie wyłącznie, pomiędzy komórkami nabłonków wyścielających rozmaite jamy dała zwierząt kręgowych. Zapobiegają mieszaniu się płynów zawartych w pęcherz* moczowym lub przepływających przez jelito i naczynia włosowate, np. mózgu z płynami tkankowym. Połączenia zamykające występują wyłącznie między komódl kami nabłonkowymi kręgowców.

Połączenia zwierające można podzielić na trzy typy: połączenia „punktowe" albofl desmosomy (maculae adherens), połączenia przylegające (zonullae adherens) i połączenia septalne, występujące głównie między komórkami zwierząt bezkręgowych.'