53514 IMGv92

__ nMWRWzą w naszym kraju /placówką wychowawczą dla dzieci z <uaz-

I' kod zon ym słuchem, do której poza dziećmi niesłyszącymi zaczęto przyjmować także dzieci z dodatkowymi upośledzeniami, był utworzony w ■UK r. Państwowy Zakład Wychowawczy dla Dzieci Głuchych Nr 2 H Lublińcu. Obecnie trzy ośrodki szkolno-wychowawcze zajmują się dziećmi z uszkodzonym słuchem z dodatkowymi upośledzeniami. Są to ośrodki:

—    w Gołotczyźnie dla dzieci niedosłyszących, jednocześnie upośledzonych umysłowo,

—    -w Przeradowie ze Szkołą Życia dla dzieci jednocześnie upośledzonych umysłowo w stopniu umiarkowanym i znacznym,

—    w Lublińcu dla dzieci z dodatkowym upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim.

Do tych ośrodków szkolno-wychowawczych przyjmuje się także dzieci niesłyszące z innymi dodatkowymi upośledzeniami.

W Polsce, jak dotąd, instytucjonalną opieką i wychowaniem objęte są dzieci i młodzież o różnym stopniu uszkodzenia słuchiu z dodatkowym upośledzeniem umysłowym, począwszy od okresu przedszkolnego do wieku dojrzałego (przysposobienie do zawodu).

W niektórych jednak krajach¹ występują także inne formy organi-zacyyie procesu opiekuńczo-wychowawczego. Mogą to być ośrodki, w których znajdują opiekę i możliwości kształcenia dzieci w wieku przedszkolnym, szkolnym, a wreszcie po .przysposobieniu do zawodu mogą w dalszym ci^ju pozostać w macierzystym ośrodku szkolno-wychowawczym znajdując tam mieszkanie oraz /możliwość zatrudinieinia.

Tnna forma organizacyjna procesu rewalidacyjnego fto klasy szkolne dla dzieci niesłyszących z dodatkowymi upośledzeniami, mieszczące się przy szkołach dla dzieci z uszkodzonym słuchem. Młodzież opuszcza szkołę po 9—10 latach nauki. Ta forma organizacyjna opieki i wychowania np. w RFN jest najbardziej powszechna.

Wspomniane powyżej 3 formy organizacyjne procesu opiekuńczo-- wychowawczego twarzą pewne continuum pod względem możliwości integracji społecznej wychowanków oraz ze względu na czynnik ekonomiczny. Tak więc dzieci i młodzież niesłysząca z dodatkowymi upośledzeniami, kształcąca się w odrębnych, wydzielonych klasach przy szkołach dla dzieci z uszkodzonym słuchem, ma możliwość szerszych kontaktów jedynie z niesłyszącymi kolegami, których codzienna obecność § całą pewnością może być kształcąca. Jest to także rozwiązanie tańsze, niż budowanie od podstaw oddzielnych ośrodków szkolno-wychowaw-

| R. Liraiemann, Pr ag en zur Plannung und Organisation von Schule tind fhśerricht f&r mehrfachbehmderte Hórgeschadigte [w] Das mehrfachbehinderte kśrgeschAdig:e Kind. Bericht uber die Aróeitstagung des Bundes Deutscher Taub-Mstmmenlehrer, Osnabriick 1979, „Horgeschadigten Pedagogik”, Bedheft 4, Heidelberg 1979.

czych. Na podkreślenie zasługuje fakt, że dzieci i wymi upośledzeniami tyją tyciem szkoły dla dzieci ■ dodatkowych upośledzeń.

Jedyna w naszym kraju forma organizacyjna polega H niu dzieci i młodzieży o podobnych rodzajach upośledanlg ośrodku szkolno-wychowawczym. Z całą pewnością zjawiskiMi rzystnym jest tego rodzaju „kumulacja upośledzenia", zebrania nym miejscu większej liczby dzieci i młodzieży niesłysząeej i występującymi upośledzeniami Jest to także rozwiązanie bardaŚq9|^H towne (trzeba wybudować oddzielny ośrodek wychowawczy), nil wjNj dzielenie odrębnych klas dla tych dzieci przy szkołach dla dziad jflH dosłyszących i z głębokim uszkodzeniem słuchu.

Forma organizacyjna uwzględniająca wymagania opiek uńcao-wy* chowawcze dla całego żyda przebywających w ośrodku wychowaM^H uczniów i osób dorosłych, jest naszym zdaniem właściwa, jeżeli zaftż* żymy, że wychowanek po opanowaniu czynności zawodowych, jnjągra jsobieniu do zawodu i tak będzie przebywał do końca żyda w jakiejś instytucji charytatywno-opiekuńczej. Mimo te jest to forma - organiza-cyjna ekstegracyjna, wychowanek jest izolowany nie tylko od iM0M| osób z uszkodzonym słuchem, ale i od normalnego środowiska społecznego i zawodowego (także rodzinnego), to jednak ze względu na stałość warunków życiowych, zapewniających poczuoie bezpieczeństwa, jaki* powinien stwarzać dobrze pracujący ośrodek opiekuńczo-wychowawczy, .rozwiązanie takie może być korzystne dla osób niesłyszących z dodatkowymi upośledzeniami.

Należy podkreślić, że zagadnienia dotyczące rewalidacji słyszących ze współwystępującymi upośledzeniami nie są jeszcze syste* matycznie opracowane. Jest to dziedzina wiedzy, z wyjątkiem doświadczeń pracy rewalidacyjnej z głuchoniewidomymi, która dopiero zaczyna jsię rozwijać.