Mu tsgsny bicłogiczne ^ wirusy
Wirusy DNA (papiiioma, SV40, Epstein-3arr; WZW 3}
Wirusy RNA (wirus różyczki, WZW C)
Naprawa uszkodzeń DNA = przywrócenie pierwotnego stanu materiału genetycznego Naprawa:
• kompletna
• niekompletna ~ mutacje genowe lub aberracje chromosomowe
organizm jednokomórkowy = przeżycie
Organizm wielokomórkowy = punkt wyjścia do transformacji nowotworowej Podatność na uszkodzenia - euchromatyna i heterochromatyna Czas naprawy - prereplikacyjny lub postreplikacyjny Procesy naprawy DNA
W komórkach ssaków po zadziałaniu czynnika genotoksycznego i powstaniu uszkodzeń DNA dochodzi do uruchomienia niezależnych szlaków prowadzących do:
• zatrzymania cyklu komórkowego
• naprawy DNA
• aktywacji punktów kontrolnych uszkodzeń DNA
• uruchomienia szlaku programowej śmierci-o
Procesy naprawy uszkodzeń mogą przebiegać:
• jednoetapowo
o bezpośrednia rewersja uszkodzenia o system naprawy przez rekombinacją
• dwuetapowo
o wycięcie uszkodzenia» o »synteza naprawacza
U człowieka bezpośrednio w procesy naprawy zaangażowane są produkty ponad 100 genów. Najważniejsze enzymy biorące udział w naprawie uszkodzeń DNA:
• Polimerazy DNA: jądrowe - a, 3, 6, e, i mitochondriaina - v
• Ligazy DNA,
• Glikozydazy DNA,
• Endonukleazy purynowe /pirymidynowe - dwa typy: 5'-AP i 3'-AP
• Fotolizy DNA
• Metylotransferazy,
• Białka pomocnicze