56826 str0

SŁOWNICZEK TERMINOLOGII - GITARA

Oto zestaw podstawowych pojęć, które przydadzą ci się w sklepie muzycznym i pomogą nawiązać przyjaźń z własnym „wiosłem". Odnośniki zostały wytłuszczone w druku.

Akcja. Łatwość gry na strunach w obrębie szyjki. Na komfort gry wpływa odległość strun od szyjki, kształt szyjki oraz siła naciągu strun.

Archtop. Gitara, przeważnie akustyczna, z wypukłą wierzchnią płytą rezonansową i efami jak w skrzypcach.

Belki. Drewniane listewki, wzmacniające od wewnątrz konstrukcję gitary z pudłem rezonansowym. Wielkość i rozmieszczenie belek ma pewien wpływ na brzmienie instrumentu.

Cutaway body. Pudło rezonansowe z wycięciem ułatwiającym dostęp do wyższych pozycji gryfu.

Efy. Otwory rezonansowe, zwykle podwójne, przypominające kształtem analogiczne otwory w skrzypcach.

Flat-top. Gitara z płaską wierzchnią płytą rezonansową.

Gitara akustyczna. Gitara z korpusem

w postaci pudła rezonansowego - nie wymaga wzmocnienia elektronicznego.

Gitara elektryczna. Gitara przeznaczona do współpracy ze wzmacniaczem.

Główka. Element na końcu szyjki, na którym mocuje się maszynki strojni-kowe.

Gryf. Listwa, wykonana przeważnie z twardego drewna, przymocowana na wierzchu szyjki i wyposażona w progi. Nazywana też podstrunnicą.

Korpus. Główna część składowa gitary, do której mocuje się mostek i szyjkę. W gitarach akustycznych i niektórych modelach gitar elektrycznych pełni funkcję pudła rezonansowego.

Maszynki strojnikowe. Mechanizm na główce gitary, służący do ustawiania wysokości i strojenia poszczególnych strun. Maszynka składa się z pokrętła ze ślimakiem oraz z kołka z zębatką.

Mechanizm napinający szyjkę. Metalowy pręt biegnący wzdłuż szyjki, służący jako wzmocnienie i umożliwiający regulowanie krzywizny szyjki.

Mostek. Element podtrzymujący siodełko (lub siodełka), na którym opierają się struny, przechodząc wzdłuż korpusu gitary. Większość mostków można regulować, podwyższając lub obniżając wysokość strun, co zmienia komfort gry oraz strój gitary.

Nakrętka regulacyjna mechanizmu napinającego. Element regulujący napięcie pręta, a tym samym szyjki.

Nut. Siodełko szyjki, inaczej próg zerowy. Wystający element - przeważnie z kości słoniowej, hebanu, metalu lub plastiku -prowadzący struny od gryfu do maszynek strojnikowych.

Otwór rezonansowy. Otwór (lub otwory) w płycie wierzchniej, umożliwiający wydobycie się na zewnątrz dźwięku powstałego w pudle gitary.

Ożyłkowanie. Cienkie pasy drewna lub plastiku, uszczelniające krawędzie korpusu.

Pickguard. Plastikowa płytka chroniąca korpus przed zarysowaniem kostką lub paznokciami.

Płyta rezonansowa. Płyta wierzchnia gitary akustycznej.

Potencjometr. Regulowany rezystor (reostat), służący w gitarach elektrycznych do regulowania głośności i barwy dźwięku. Wzmacniacze są także wyposażone w potencjometr.

Progi. Metalowe pręty, rozmieszczone w równych odstępach na gryfie, ułatwiające dociśnięcie strun w odpowiednich miejscach szyjki.

Przełącznik przetwornika. Pozwala włączać przetwornik pojedynczo lub w różnych kombinacjach z innymi.

Przetwornik. Urządzenie odbierające drgania strun i przetwarzające je w impulsy elektryczne, które można następnie wzmocnić. Gitary elektryczne są z reguły wyposażone w jeden, dwa lub trzy przetworniki. Większość przetworników to urządzenia elektromagnetyczne, choć zdarzają się też przetworniki piezoelektryczne.

Siodełko mostka. Element podtrzymujący struny nad mostkiem. Większość gitar elektrycznych ma oddzielne siodełka dla każdej struny. Można je regulować, zmieniając długość strun, a tym samym wysokość wydobywanych dźwięków.

Solidbody. Gitara o korpusie wykonanym z litego drewna lub laminatu. Większość gitar elektrycznych to gitary konstrukcji solidbody; gitary scmi-hollow, czyli elektryczno-akustyczne, mają pudło rezonansowe typu archtop, ale o zmniejszonej grubości.

Strunociąg. Element przytrzymujący końce strun.

Struny. Tak zwany element dźwiękotwór-czy gitary - napięta i szarpnięta struna wpada w wibrację, która jest źródłem dźwięku. Najczęściej używa się strun ze stali lub strun z metalową owijką nawiniętą wokół rdzenia; gitary klasyczne mają struny nylonowe oraz struny nylonowe z metalową owijką. Grubość (średnica) struny zależy od jej umiejscowienia na gitarze oraz od względnej średnicy całego kompletu strun.

Szyjka. Podłużny element między korpusem a główką, z przymocowanym na wierzchu gryfem. Szyjka wygina się łukowato, co można wyregulować za pomocą mechanizmu napinającego. Szerokość, kształt i wygięcie szyjki mają ogromny wpływ na komfort gry.

80

NAUKA GRY NA GITARZE