130 Innowacje finansowe jako atrybut ...
Celem przeprowadzania operacji swapowych jest wykorzystywanie korzyści komparatywnych, które występują na rynkach finansowych w związku ze zróżnicowaną oceną tych rynków oraz niejednakowymi możliwościami dostępu do rynków stron zaangażowanych w operację.
Dla ułatwienia inwestorom dokonywania transakcji swapowych powołano specjalne instytucje. Są to pośrednicy ułatwiający kojarzenie partnerów oraz przeprowadzanie transakcji. Organizatorzy rynku swapów (pośrednicy) mogą zajmować się wyszukiwaniem obu stron transakcji lub występować jako jedna ze stron transakcji na własny rachunek. Ta druga sytuacja naraża organizatora rynku na duże ryzyko finansowe. Praktycznie po to zawiera się transakcje swapowe, aby uniknąć ryzyka, organizator takie ryzyko podejmuje. Ma to istotny wpływ na wycenę kontraktu swapowego, która musi uwzględniać premię za ponoszone ryzyko.
Historia rynku swapów jest bardzo krótka i można się jej doszukiwać w latach siedemdziesiątych naszego stulecia. Właśnie wtedy uczestnicy rynku walutowego zastosowali transakcje swapowe, aby ominąć brytyjską kontrolę nad przepływami obcej waluty. Oficjalnie pierwszy swap procentowy został zawarty w 1981 roku przez koncern IBM i Bank Światowy. Rozwój tego rynku od tego momentu jest bardo szybki i dzisiaj praktycznie w kontraktach swapowych jest zaangażowane najwięcej kapitału ze wszystkich instrumentów pochodnych (do końca 1991 roku wartość nominalną tego rynku oszacowano na 4 biliony dolarów).
Rynek swapów powstał ponieważ instrumenty tego rynku pozwalają uniknąć wielu ograniczeń rynku opcji i kontraktów terminowych. Przede wszystkim swapy są dopasowane do indywidualnych potrzeb obu stron kontraktu. Partnerzy kontraktu mogą ustalić dowolną kwotę, którą chcą wymienić w ramach kontraktu i nie są tu ograniczeni żadnymi stałymi warunkami jakie są charakterystyczne dla instrumentów notowanych na giełdzie. Również ustalenie terminu wygaśnięcia kontraktu jest regulowane przez partnerów kontraktu, którzy ustalają termin najdogodniejszy dla siebie. Dzięki temu kontrakty swap najczęściej mają znacznie dłuższy horyzont czasowy niż instrumenty notowane na giełdach.
Na rynku swapów o transakcji wiedzą jedynie partnerzy kontraktu. Na giełdach obserwuje się aktywność największych inwestorów, którzy przy dużych transakcjach nie są w stanie zachować anonimowości. Poza tym rynki swapów są wolne od regulacji i ingerencji rządowych, co sprzyja dynamicznemu rozwojowi tego rynku.