*•1.2.3
•£<>•C|M7OIOH Ij.,1 ÓCHfCOOHJjfJ-
Sól Bodowa kerboksymetylocelulozy Jeat białą, kłaczkowatą substancją bas ■Mku | zapachu. Jest nietoksyczna. Rozpuszcza alf w zimnej i gorącaj wodzie, ftoaowana jest do wyrobu klejów, jako środek blonotwórczy, dodatek do erodków piorących, arodek pomocniczy w przemyśle . teketylnym, tag«esoiacs lakierów i środków leczniczych oraz emulgator. . -
Benzyloceluloza jest eterem benzylowym celulozy. Powstaje w reakcji alkalicolulozy z chlorkiem benzylu (celuloza uzyskuje grupy -OCH^CgH,).. Produkt charakteryzuje się odporności*, na działanie wody i wielu czynni;* ków chemicznych, a takie dóbr* adhezje do cOZnych podłoży. Benzylocelu-losa znajduje zastosowanie w przemyśle farb i lakierów jako. substancja błonotwórcza. • , • • . •*
Wymienione etery celulozy maj* niejednakowe znaczenie gospodarcze..W najwifkstej ekali wytwarza się karboksymetylocelulozę (kilkaset tys. t/r. w skali Światowej), a nast«pnia metylocelulozę (kilkadziesiąt tys. t/r.J. Mniejsze znsossnie maj* hydroksyetyloceluloza i etyloceluloza, któryoh produkcja wynosi tylko po kilka tya. t/r. .,,i
D. Hydrolima celulozy
Ostatecznym produktem hydrolizy celulozy jeat D-glukozo. W przasiyile nie przeprowadza si* jednak hydrolizy czystej celulozy (ożyli mas celulozowych) w celu otrzymanie O-glukozy. Przeprowadza się natomiast hydro-lizę odpadOw drzewnych, czyli tzw. ecukrsenie drewna. W wyniku tego procesu, prowadzonego w Środowisku kwasów mineralnych, uzyskuje elf - | celulozy 1 hemiceluloz zawartych w odpadach drzewnych - hydrolizaty będące mieszaninami cukrów prostych z przewagę D-glukozy. Hydrolizaty te, po zobojętnieniu,' przerąbie się najczęściej metodą fermentacji na droldze paszowe lub alkohol etylowy. Niekiedy z hydrolizatów wyodrębnia się krystaliczną D-glukozę. Scukrzanle odpadów drzewnych realizuje elf w krajach dysponujących dutymi ilościami*odpadów tartacznych, m.in. w ZSRR 1 USA.
4.27. SKROBIA . i,., j
4.27.1. Właściwości fizyczne! metody otrzymywania „
• t r
Skrobia jest białym, bezpostaciowym- proszkiem.. Podczas ogrzewanie nie topi eię, leoz rozkłada ("zwęgla”). Zbudowana jest z mikroskopijnie
(
małych ziaren, których keitalt i wlelkoSó zaletą od pochodzenia skrobi, tj. rodzaju rośliny, z której jest pozyskiwane (tab. 95). Pod względem chemicznym skrobia jest mieszaniną dwóch polisacharydów - .amylosy i emy-lopaktyny.
Tabela 95
wielkość ziaren skrobi pochodzących z różnych gatunków roślin
Pochodzenie skrobi |
wielkość ziaren (um) |
Przeciętna średnica ziaren (um) |
Ryż woskowy |
2-13 |
5,6 |
Kukurydza wysokoamylożowa, 70% amylosy |
4-22 |
.10,0 |
Kukurydza |
5-25 |
- 14,0 |
Sorgo woskowa |
4-27 |
16,9 |
Pssenica |
3-24 |
16,6 |
jęczmień |
6-35 • |
16,7 |
Sago |
15-50 |
33,1 .* |
Ziemniaki |
10-70 |
• 36,0 |
Amyloza zbudowana jest z reszt D-giukozy, która a* połączona wiązaniami.glukozydowymi 1,4 tworząc lartcuch prosty]
Amyloza ma masę cząsteczkową do 600 tys. (stopień polimeryzacji oh. 4 tye.) .. .. .
Amylopektyna zbudowana jeat również z reszt O-glukozy,. lecz ma budowę łańcuchową rozgałęzioną]
Obok wląz«n głukozydowych 1,4 występują w cząsteczce wiązania 1,6. Przeciętnie rozgałęzienia występują oo 25-27 jednoatek cukrowych. Masa cząsteczkowa amylopektyny wynosi do 0 min, stopień polimeryzacji ok. 50 tya.
502