Nleeukry organiczna składają aly mniej więcej w połowią za zwięzków azotowych, wirdd których przoweta betaina i glutamlnei
(CH,),N*CH,COO‘ M aN-CO <CHa) a-CM <NNa) -COOH
1*(+)-glutamina
betaina aaid kwaaa glutaainowego
Nalaa powstaje w Ilości J-H w odniesieniu do sisy przerabianych w cukrowniach buraków i jest półproduktem o bardzo szerokim zastosowaniu (rys. 5). W krajach odczuwających niedobór cukru prowadzi elf na skalg przemysłowy wydzielanie cukru z melesu m.in. poprzez wytrącenie trudno rozpuszczalnego cukrzanu triwapniowego CiaHaa04ft-B Co0*3 H,0 . Wyodrębnienie cukru z melesu zachodzi również przy wykorzystaniu jonitów w metodzie opartej na ekskluzjł jonOw,
Malai
fermentacja |
drożdże piakarakia, kwas |
cytrynowy, mlekowy, glutaminowy, etanol, aooton, n-butanol, gliceryna | |
odeukrzanie | |
sacharoza | |
■ ' | |
wyod rębniań ie | |
betaina | |
zwięzków chemicznych | |
-J do.ls.zk. do pasz |
Rys. 5. Kierunki wykorzystania melasu
Największe zastosowanie znajduje melas w przemyśle fermentacyjnym jako surowiec węglowodanowy do produkcji m.in. drożdży, spirytusu, kwasu mlekowego, cytrynowego i innych.
1.' Drozdte piekarskie - n to grzyby jednokomórkowe z rodziny cukrowców (Sacehmromyees| mogęce różanaZaC się jedynie w Środowisku zawie-rajęcym cukier. Oo biologicznego rozwoju potrzebuję ponadto soli azotowych i fosforowych oraz określonej temperatury i dostępu powietrza.
Drożdże zawieraję 75% wody 1 25% masy komórkowej. Hasa komórkowa składa się z substancji białkowych (do 50%), węglowodanów (do 40%), tłuszczów i soli mineralnych.
Znaczenie techniczne i przemysłowe drotdie zawdzięczajęi
- wytwarzanym przez siebie enzymom, za pośrednictwem których węglowodany ulegaję fermentacji alkoholowej,
- wartości odżywczej i witaminowej (duła zawartość witamin z grupy B oraz PP|,
- wydzielanemu w czasie procesów biologicznych ditlenkowi węgla wykorzystywanemu w piekarnictwie jako środek spulchniajęcy.
Stosowane w przemyśle piekarskim tzw. drozdte prasowane wytwarza się z rozcieńczonego melesu, do którego dodaje się sole amonowe
40
i fosforowe jako potywki, a Środowisko reakcyjne poddaje się lnteneywee-mu napowietrzaniu. Produkcje drotdiy polega na odpowiedniej hodowli 1 rozmnożeniu dodenyoh do mieszaniny drożdży zarodowych. Dzięki silnmM napowietrzaniu hamuje się powstawanie alkoholu etylowego, netomieet przyspieszony zostaje rozwOj drożdży. Po zakończeniu fermentacji możliwie szybko oddziale się drozdte od cieczy fermentowanej przez odwirowanie, otrzymajęc koncentrat droidtowy, tzw. mleczko droidiowe i brzeczkę. Mleczko drotdtowe uwalnia się od nadmiaru wody przaz prasowanie na prasach filtracyjnych. Ostatecznie otrzymuje się drożdże prasowane o zawartości substancji suchej do 30%, które formuje się w kostki. Kostki te atanowię produkt handlowy, sprzedawany jako drożdże piekarskie-
2. falko hol etylowyT) Podstawę produkcji alkoholu etylowego z melasu jest fermentacja przez drożdże zawartych w nim cukrów. Sacharozę hydro-liżuje enzym drożdży - inwertaza -na glukozę Ł fruktozę, a te Z kolei sę przaz inny enzym - zymazę - przekształcane na alkohol etylowy i ditlenak węgla:
I CłaHaa0lł * H*a0 —• C«MiaO. » 4 C,HbOM • 4 CO,
! sacharoza glukoza fruktoza etanol
Rozcieńczony i poddany sterylizacji melas zakwasza alę kwasem aiar-kowym do płł 4,0-4,5, dodaje się pożywkę w poataci superfosfatu i soli amonowych, a następnie zaszczepia się drożdżami. Fermentacje trwa 40 godz. Odfermentowany zacier zawiera do 10% obj. alkoholu. Poddaje aię go destylacji otrzymujęc spirytus zawierajęcy 94,6% wag. etanolu i 5,4% wo-
py. Zo 100 kg sacharozy pochodzgeej z polu.
ilasu uzyskuje się do 60 dm eta-
1 - «•••* er •« rł ••• Ż* k*SZ IłllłMi. ł. ••••rałar t iU|a<,
_ J *- rilta, t. pimfj, *. «ll*4al«łi Z. itltołl • ! •«y|ay. a. iiiimiI
Rys. 6. Schsmat instalacji do produkcji octu
3. JCwap octowy. Alkohol otrzymywany w procesie fermentacji mota byó .wykorzystany m.in. do produkcji kwasu octowego (octu spożywczego)I Su-
41