62366 wykłady z socjologii 13 2014 (88)

2013-11-25

Wzorce relacji lekarz- pacjent

ooo oooo ooooo oooo ooooo oooo oooo o o

Typologia relacji pacjent - lekarz wg. T. Szasz, M. H. Holender-(1956)

Typ stosunku	Rola lekarza	Rola pacjenta	Przykład kliniczny	Prototyp stosunku
Aktywność -Współpraca	Robić coś dla pacjenta	Przyjmuje biernie	Narkoza, śpiączka, ostry uraz, zamroczenie	Rodzic- niemowlę
Kierowanie -Współpraca	Mówi pacjentowi co robić	Współpracuje jest posłuszny	Choroby ostre, zakażenia	Rodzic - dziecko
Obopólne uczestnictwo	Pomaga pacjentowi, żeby sobie pomógł sam	Partner	Choroby przewlekłe, psychoanaliza	Dorosły - dorosły

Wzorce relacji lekarz- pacjent

Relacja lekarz- pacjent; Emanuel, Emanuel ( 1992)

1. Model paternalistyczny: lekarz decyduje, jaki sposób leczenia jest najodpowiedniejszy, stara się nakłonić pacjenta do wyrażenia zgody, jest strażnikiem interesu pacjenta.

ooo oooo ooooo oooo ooooo oooo oooo o o

2.    Model informacyjny: lekarz jest ekspertem i profesjonalistą dostarczającym pacjentowi niezbędnych informacji, pacjent dokonuje wyboru metod leczenia.

3. Model interpretacyjny: lekarz dostarcza informacji o stanie zdrowia pacjenta oraz o ryzyku i korzyściach związanych z różnymi sposobami leczenia, lekarz występuje w roli doradcy, pomaga interpretować wartości pacjenta

4.    Model deliberacyjny: wspólne naradzanie się, lekarz występuje w roli nauczyciela lub przyjaciela, prowadzi dialog aby rozważyć wszystkie pozytywne i negatywne aspekty różnych metod leczenia, przekonuje do najbardziej godnych uznania wartości.

( E. J. Emanuel, L.L. Emanuel, For Models of the Physician - patient relationship, 1992)

Relacja lekarz-pacjnet; DiMatteo

1.    Model bierny: pacjent nie może uczestniczyć w leczeniu,

2.    Model kierowania: lekarz ponosi ciężar odpowiedzialności za postawienie diagnozy i leczenie

3. Model współuczestniczenia: zakłada wspólne podejmowanie decyzji dotyczących wszystkich aspektów opieki nad chorym ( od zaplanowania badań diagnostycznych do wyboru sposobu leczenia).

Prawo pacjenta do pełnej informacji jako podstawa relacji lekarz- pacjent

Schemat przekazywania informacji:

ooo oooo ooooo oooo ooooo oooo oooo o o

ooo oooo ooooo oooo ooooo oooo oooo o o

* Przekaz powinien mieć charakter procesualny, przebiegać w czasie i być stopniowo udostępniany.

*    Uwzględniony powinien być kontekst sytuacyjny i językowy przekazywanych informacji.

*    Ważne jest ustalenie tego co pacjent już wie lub podejrzewa oraz jaki jest jego stan psychiczny.

*    Należy zindywidualizować przekaz do możliwości konkretnego pacjenta i informować zgodnie z jego możliwościami percepcyjnymi.

*    Winny być stworzone warunki do przyjęcia niekorzystnych informacji.

*    Pacjentowi należy udzielić wszechstronnego wsparcia zwłaszcza w obszarze psychicznym, duchowym, społecznym oraz rzeczowym i informacyjnym.

Relacja lekarz - pacjent T. Quill

1. Każdy uczestnik procesu leczenia ponosi określoną odpowiedzialność.

ooo oooo ooooo oooo ooooo oooo oooo o o

2. Kontakty opierają się na obopólnej zgodzie i nie są obowiązkowe.

3.    Istnieje wola negocjowania.

4.    Każda ze stron musi odnieść jakąś korzyść z tych relacji.

Partnerstwo = pacjent i lekarz zgodni co do zasad współdziałania (wynegocjowana umowa) stają się partnerami, obowiązki każdej ze stron ściśle określone, gotowość do przyjęcia wzajemnego oddziaływania w celu należytego pokierowania leczeniem.

Wywiad motywujący ( motivational interviewing )

*    Opieka zdrowotna koncentruje się na oferowaniu choremu tego, czego sam nie posiada: lekarstw, wiedzy, umiejętności terapeutycznych, zrozumienia problemu medycznego.

Wywiad motywujący stara się wydobyć z pacjentów to, co już posiadają.

*    Efektywny sposób dopingowania pacjentów do zmiany różnego rodzaju ryzykownych dla zdrowia zachowań.

*    Pozytywne efekty w walce z: chorobą sercowo-naczyniową

cukrzycą nadciśnieniem, psychozą zakażeniem wirusem HIV.....

‘Sposób rozmowy z pacjentem w znacznym stopniu wpływa na jego motywację do odrzucenia szkodliwych nawyków.

*    Istotą wywiadu motywującego stanowi: współpraca, sugestia, poszanowanie autonomii pacjenta.

ooo oooo ooooo oooo ooooo oooo oooo o o

6