63137 IMGs67

flKPPrnaó forma tego wychowania wpływa z kolei na proces rozwoju cdu-HPH|lł społecznego dziecka z uszkodzonym słuchem.

I CMm sardo wy chowania może być, jak to już wspominaliśmy, rozwój Hn^Saszkodzonym słuchem, w toku którego są uwzględniane jedynie jej TWttr.llUŚi.i psychofizyczne; może nim być totalne włączenie w społeczność składającą się jedynie z ludzi słyszących: wreszcie cele te mogą uwzględniać zarówno potrzeby osób z uszkodzonym słuchem, wynikające z ich kalectwa, . jak również ideał ogólnospołeczny i wychowawczy - decydują one o formach organizacyjnych oraz metodach nauczania i wychowania.

l iczba uczniów z uszkodzonym słuchem w grupie wychowawczej może jrtejter wpływać na to, czy proces dydaktyczno-wychowawczy będzie przebiegał w Integracyjnych, czy izolacyjnych formach organizacyjnych wychowania. Tak np. nieliczna grupa uczniów, zarówno tych z uszkodzonym slu-ct«m. jak i normalnie słyszących, z przewagą tych ostatnich i po spełnieniu dodatkowych warunków (np zaznajomienie nauczyciela ze specyfiką pracy z uczniem z uszkodzonym słuchem, dodatkowa pomoc, z jakiej powinien pi&c korzystać ten uczeń, pozytywny stosunek słyszących uczniów i jego rodziców do kolegi - ucznia z uszkodzonym słuchem itd ), umożliwia rozwój sensów z uszkodzonym słuchem w różnych formach organizacyjnych wychowania integracyjnego

Możliwości rozwojowe uczniów z uszkodzonym słuchem w integracyjnych bądź ekstegracyjnych formach kształcenia i wychowania zależą nic tyłka od przyjętego celu surdorewalidacji bądź od liczby uczniów z uszkodzo-I słttchem znajdujących się w klasie (grupie internatowej) - możliwości te ratideftmkcją poziomu osiągniętych przez nich umiejętności kotnuntkowa-dojrzałości emocjonalnej i społecznej. Te zaś w zasadniczej mierze wieku, w którym została rozpoczęta rewalidacja dziecka. Im wczc-piej już w okresie niemowlęcym) dziecko uczestniczy w procesie [ttjlBWdaa: prawdopodobieństwo powodzenia.

tobtfna Integracja szkolna dostępna jest raczej dzieciom różne formy integracji częściowej - szkolnej t po-I dla dzieci niedosłyszących i z głębokim uszko-wyraka, że pojęcie integracji należy rozumieć Dalej, proces ten należy rozumieć jako in-

terdyscypliname, zintegrowane działanie, mające na celu rewalidacją jednostek odbiegających od normy, przy czym chodzi tu również o stworzenie warunków dydaktyczno-wychowawczych w masowej szkole, umożliwiających nauczanie dzieci i młodzieży odbiegających od normy wspólnie z osobami od tej normy nie odbiegającymi ⁸ , przy czym formy wychowania integracyjnego i ekstegracyjnego powinny umożliwiać dzieciom z uszkodzonym słuchem rozwój na miarą ich możliwości.

Wybór formy organizacyjnej wychowania dziecka z uszkodzonym słuchem wymaga znajomości pozytywnych i negatywnych wpływów określonej drogi kształcenia i wychowania oraz podjącia decyzji, czy konkretne dziecko, stanowiące zawsze indywidualną, jedyną w swoim rodzaju osobowość, powinno sią kształcić np. w szkole masowej i jakiej wtedy bądzie wymagać dodatkowej pomocy; czy dziecko z totalnym uszkodzeniem słuchu powinno ucząszczać do szkoły dla niedosłyszących, czy przejście tego dziecka do szkoły dla niedosłyszących lub szkoły masowej powinna poprzedzać nauka w szkole dla dzieci z głębokim uszkodzeniem słuchu itp.

Podstawą udzielenia odpowiedzi na te pytania, obok konkretnego doświadczenia, które daje wychowawcza praktyka, jest przede wszystkim diagnoza różnicowa¹⁸³. Postępowanie diagnostyczne, pojmowane interdyscyplinarnie, po uwzględnieniu stanu rozwoju fizycznego, umysłowego, emocjonalnego i społecznego, umożliwia określenie najbardziej odpowiedniej formy organizacyjnej kształcenia i wychowania dla każdego dziecka z uszkodzonym słuchem indywidualnie. U A. Lowego diagnoza różnicowa, w swoich zasadniczych założeniach badawczych przyjmuje postać akronimu PEMUCS -percepcja, cmocjonalność, motoryka, inteligencja, komunikacja, społeczne (woryg. niem.: WEM1KS — Wahrnehmung, Emotionales, Motorik, Intelligenz, Kommunikation, Sozialesy .

Armin Lowc¹⁸⁵ wymienia 9 różnych stopni szkolnej integracji i szkolnej izolacji (segregacji). Integracja w izolacji, którą określa jako pełną integrację, może się przejawiać w trzech formach;

B. H o f f m a n n, Indywidualne i społeczne aspekty rozwoju i integracji w pedagogice

specjalnej, „Szkoła Specjalna” 1978, nr 3.

Por, H. M y k I c b u s t, Auditory disorders in children. A manuał for dijferenlial diagnosis, _l Grane and Stratton, 1964, n także: A. LOwe, HdrgeschOdigte Kinder..., s. 17-18.

A. L 0 w e, Dit SchwerhOrlgenschule wird auch in Zukun/i benOligen, aber sic mufi sich ₍ neu orlenlleren und siruklurleren, maszynopis, 1997.

A. L 0 vy c, llorgeschadlgle Kinder,.., s. 17-18.