63232 Image0033

132 Szkoła - segregacje - nierówności

Schemat 2.7. Efekt segregacji w 2003 i 200-1 roku obliczony na podstawie wyniku sprawdzianu zc względu na lokalizację gimnazjum, chodzenie ucznia do danego gimnazjum oraz do danej klasy. Wynik dla 2003 roku |x> lewej stronie, dla 2004 roku (mi prawej

Obliczenia własne na podstawie danych CKE

Czynnik lokalizacji gimnazjum wyjaśnia w 2003 roku 3,7% zmienności wyniku sprawdzianu, w 2001 roku 3,2%. Czyli - uwzględniając wyniki dla roku 2002 - niewielka tendencja wzrostowa, ale analogicznie jak w wypadku szkól podstawowych. Przyjdźmy do analizy w obrębie segmentów oświaty gimnazjalnej, wyróżnionych ze względu na poziom urbanizacji.

W segmencie gimnazjów wiejskich obserwujemy w latach 2002-2004 systematyczny, choć nieznaczny spadek poziomu segregacji międzyszkolnej, łącznico 1,4 pp. Również jaziom segregacji wewnątrzszkolncj nieznacznie spada. Łącznic podział uczniów w całym segmencie na szkoły i oddziały klasowe wyjaśnia w 2004 roku o około 2 pp mniej wariancji wyników sprawdzianu niż w 2002 roku. Można więc powiedzieć, że nasilenie procesów segregacji ze względu na uprzednie osiągnięcia w gimnazjach wiejskich w analizowanym okresie nieznacznie spada.

W zakresie segregacji międzyszkolnej podobną tendencję obserwujemy w grupie gimnazjów znajdujących się w małych miastach. Jednak segregacja wcwnątrzszkolna w tym segmencie nieznacznie wzrasta.

W przypadku gimnazjów zlokalizowanych w średnich miastach obserwowany trend jest swoistym negatywem zmian odnotowanych w segmencie placówek wiejskich - wzrasta zarówno poziom segregacji międzyszkolnej, jak i wewnątrzszkolncj. Dynamika nic jest duża, łącznie efekt segregacji wzrasta o ponad 2 pp.

W wypadku gimnazjów wielkomiejskich kierunek zmian jest analogiczny jak w grupie szkól znajdujących się w średnich miastach, jednak ich dynamika jest zdecydowanie silniejsza. W okresie 2002-2004 obserwujemy znaczny wzrost poziomu segregacji

Rozdział 2. Poziom segregacji społecznych w jłolskiej oświacie

międzyszkolnej - o 4 pp - oraz wewnątrzszkolncj - o 1,9 pp. W sumie w analizowanym okresie łącznie nasilenie segregacji w tym segmencie placówek wzrosło o 6 pp.

Zadajmy j>o raz wtóry niezwykłe ważne dla tych analiz pytanie: czy przejście szkoła poiislamwa & gimnazjum przybliża system oświaty do ideału szkoły jednolitej? Zestawiając wyniki zróżnicowania szkól podstawowych i segregacji na |x>ziomie gimnazjalnym dla lat 2003 i 2004 dochodzimy do analogicznych wniosków, jak dla kohorty AD 2002. Alokacja uczniów na progu gimnazjum w segmencie szkól wiejskich zmniejsza zróżnicowanie międzyszkolne o około 2,5 pp. W grupie szkól zlokalizowanych w małych miastach j>oziom międzyszkolnego zróżnicowania wyników na wyjściu ze szkoły podstawowej i wejściu do gimnazjum jest praktycznie identyczny. Natomiast w przypadku szkól znajdujących się w średnich i dużych miastach próg gimnazjalny oznacza wzrost wariancji międzyszkolnej. Dla średnich miast segregacja międzyszkolna gimnazjów przewyższa i>oziom zróżnicowania szkól jKxlslawowych o 2,4 pp w 2003 roku i o 2,9 punktów w 2004 roku. Dla dużych miast efekt ten jest znacznie silniejszy i v /nosi w roku 2003 3,9 punktów, a w roku następnym aż 7,5 pp. Zatem gimnazja w średnich i dużych miastach nic prowadzą do lepszego „wymieszania" uczniów, a wręcz zmniejszają szansę spotkania się w jednej szkole słabego i dobrego ucznia.

W analizowanym okresie zmiany w zakresie segregacji wewnątrzszkolncj były mniej dynamiczne i słabiej powiązane z poziomem urbanizacji. W grupie gimnazjów wiejskich notujemy minimalny spadek i w roku 2004 poziom ten wynosi 3,696. W gimnazjach małomiasteczkowych poziom segregacji wewnątrzszkolncj praktycznie nic zmienił się i kształtuje się na jeziornie 9,596. W średnich miastach obserwujemy w roku 2001 niewielki wzrost i finalnie wskaźnik przybiera wartość 12,796. W segmencie gimnazjów zlokalizowanych w dużych miastach obserwujemy niewielki, systematyczny wzrost i w 2004 roku wskaźnik wynosi 11,996.

Łączny efekt segregacji wynikający z podziału na szkoły i oddziały klasowe na wsi spada, w małych miastach nic zmienia się, a w średnich i dużych miastach wzrasta (wzrost ten wynika głównie z natężenia segregacji międzyszkolnej). Wartość oszacowania międzyoddziałowego efektu segregacji w dużych miastach przybrał w roku 2004 wartość 30,396'.

Na koniec analiza zróżnicowania gimnazjów ze względu na wyniki egzaminów w roku 2006 i 2007.