63232 IMG91 (8)

280

/a się okrągłym otworem o średnicy 3 mm. Generacja jest jednoroczna, / tym że zimowm. mogą zarówno postacie dorosłe w ściółce, jak i larwy w żerowisku.

Wrogami smolika jodłowca st| przede wszystkim dzięcioły, jak i pasożytnicze męczd-kowale. Smolik jodłowicc występuje w Europie Środkowej i Południowej oraz na Kaukazie. W Polsce rozprzestrzeniony jest w zwartym zasięgu jodły na nizinach i w górach wszędzie jako groźny szkodnik. Jego rozmieszczenie w drzewostanach może mieć żarów, no ogniskowy charakter, jak też może on zasiedlać pojedyncze, źle rosnące drzew a w drzewostanie. Szybko reaguje na przeróżne przyczyny osłabiające drzewostany (szkodniki pierwotne, spałowanie, wiatrołomy, susze, niskie temperatury, dymy fabryczne) i niezawodnie powoduje wydzielanie się drzew.

8.7.4.    Zabiegi profilaktyczne

Intencja zabiegów profilaktycznych w drzewostanach jodłowych jest przerwanie og-niw w łańcuchu chorobowym. Jodła jako drzewo mezohigrofilne i mczotcrmofilnc może być uprawiana jedynie w drzewostanach mieszanych (szczególnie na obrzeżach jej areału w zasięgu klimatu nizinnego) zagospodarowywanych rębnia częściowa. Właściwa hodowla drzewostanów jodłowych na właściwych dla jodły siedliskach jest najważniejsza czynnością profilaktyczna- Wiąże się z. tym potrzeba przebudowy litych drzewostanów jodłowych tam. gdzie zostały utworzone one w sposób sztuczny, w wyniku nieprawidłowej gospodarki leśnej, na drzewostany mieszane oraz ochrona ich obrzeży przez tworzenie otuliny z drzew i krzewów liściastych. Postępowanie takie winno zmniejszyć amplitudy temperatur w drzewostanach z udziałem jodły oraz zwiększyć wilgotność ich mikroklimatu.

Zabiegi profilaktyczne wobec szkodników wtórnych są identyczne jak w przypadku szkodników wtórnych innych gatunków' drzew iglastych i wiaża się one z przestrzeganiem higieny lasu - terminowa wywózka surowca drzewnego oraz uprzątnięciem lasu z materiału drzewnego martwego, nickorowanego, a szczególnie licznych w drzewostanach jodłowych tylców po złomach jodłowych.

8.7.5.    Kontrolowanie i prognozowanie występowania szkodników jodły

8.7.5.1. Zwójki jodłowe

Prognozowanie występowania zwójek jodłowych opiera się na wstępnej, zasadniczej i uzupełniającej kontroli zagrożenia drzewostanów jodłowych przez te owady. Kontroli podlegają drzewostany jodłowe i z udziałem jodły przekraczającym 20%. Kontrola wstępna. którą przeprowadza się w połowic czerwca, polega na ocenie wzrokowej (za pomocą lornetki) stopnia uszkodzenia koron, a szczególnie pędów tegorocznych. W przypadku uszkodzeń średnich i silnych (określa to Instrukcja Ochrony Lasu) przeprowadza się kontrolę zasadniczą polegającą na ustaleniu liczby poczwarck wskaźnicy jcdliczanki w ściółce, liczby złóż jaj wyłogówki jcdhnetzki lub zimujących stadiów rozwojowych tych szkodników, u także wydrązki czcmicjccz.ki Kontrolę liczby złóż jaj wyłogówki dokonuje się w lipcu na drzewach kontrolnych, z których pobicru się gałęzie długości I m. a z nich oddziela igły ze z łozami jaj. Liczba krytyczna wynosi 3-4 złoża jaj nu 0.25 m gałęzi przy przeciętnej 20 jaj w z.łozu

Liczebność' zimujących w koronach jodeł zwójek ustala się w lutym, pobierając I-metrowe wyrzynki gałęzi z drzew kontrolnych. Gałęzie (po 3 szt. z dr/cw kontrolnych) są umieszczane w folocklektorach, co pozwala na ustalenie gatunku i liczby gąsienic oraz. liczby uszkodzonych pączków. Drzewostan uważa się za zagrożony, gdy liczba uszkodzonych pączków wynosi około 30%.

Kontrolę uzupełniającą zwójek przeprowadza się w maju. Ma ona na celu ustalenie udziału rozwijających się pączków jodły zasiedlonych przez zwójki do ogólnej liczby pączków na próbce z drzewa kontrolnego.

87.5.2.    Kambio- i ksylofagi

Kontrolę zagrożenia drzewostanów jodłowych przez kambio-1 ksylofagi. a szczególnie przez jodłowca krzywozębnego i smolika jodlowca. przeprowadza się według ogólnie obowiązujących przy podobnych czynnościach reguł. Dodatkowe informacje uzyskuje się przez obserwacje wyłożonych pułapek, których głównym celem jest zwalczanie szkodników wtórnych (por. K.7.6). Należy jednak przy tych czynnościach brać pod uwagę, ze jod-lowiec krzywozębny zwykle niechętnie zasiedla drzewa leżące.

8.7.6. Zwalczanie szkodników odnowień i drzewostanów jodłowych 8.7.6.1. Zwójki jodłowe

Zwójki jodłowe są zwalczane insektycydami kontaktowymi lub przy zastosowaniu biopreparatów. Substancji tych używa się przez zastosowanie samolotów lub helikopterów do zraszania lub zamgławiania drzewostanów. Stosowanie sprzętu naziemnego jest możliwe tylko na terenie płaskim. Z uwagi na skryty tryb życia zwójek, duże zwarcie drzew.etanów jodłowych i na ogół górski teren występowania tych szkodników, skuteczność akcp zwalczania jest bardzo różna, co zależy przede wszystkim od terminowości zabiegu, dokładności jego wykonania oraz efektywności zastosowanych środków chemicznych bądź biopreparatów.

87.6.2.    Korniki, smolik jodłowiec i gatunki towarzyszące

Zwalczanie szkodników wtórnych jodły polega głównie na usuwaniu drzew \oied ■ nych przez owady, w tym także drzew trocinkowych. Zwalczanie za pomocą drzew pułapkowych jest także możliwe, aczkolwiek rzadziej stosowane. Gatunkiem wskaźnikowym w czasie tych akcji jest jodłowiec krzywozębny i smolik jodłowiec. razem z mini zwalcza nc są leż inne szkodniki wtórne.

Na zasiedlenie drzew przez jodlowca krzywozębnego i inne szkodniki wtome wsk.i je przerzedzenie korony i brunatnienie igieł, zahamowanie rozwoju pączków, a w pwmci-szym okresie odbicie kory przez dzięcioły. Obecność jodłowców zdradzają trocinki : dzącc się w szczelinach kory. Nic wycina się jodeł z białymi smugami zywics .zimowisk i jodlowca krzywozębnego) oraz z pojedynczymi obumierającymi gałązkami o czci w., r. barwie igliwia (żer uzupełniający smolika jodłowca). Zasadniczy m okresem wal, jest wczesna wiosna oraz przełom wiosny i lata

Usuwanie drzew opanowanych pr/cz smolika jodłowca dokonuie się w kilk ... lach;