182 Praca socjalna w rodzinach upośledzonych społecznie
adaptować w sposób afirmujący kobiety.36 Rekomendują zatem tworze- 1 nie grup złożonych jedynie z kobiet, włączanie ich w proces decyzyjny w organizacjach zajmujących się pracą socjalną oraz reprofilowanie tych organizacji w oparciu o kodeks feministycznej praktyki, który powinien być wypracowany. Rzecz w tym, by w efekcie rozwinąć infrastrukturę pracy socjalnej, ponieważ problemy kobiet są wielowymiarowe i wymagają stosowania pełnego zakresu metod pracy socjalnej: pracy z jednostką, grupą i ze społecznością lokalną.
Powyższe, sprawozdawcze w swej istocie, rozważania pokazują, że feministyczna praca socjalna ma dla kobiet z rodzin upośledzonych społecznie ofertę wsparcia i pomocy w procesie odzyskiwania lub nabywania zdolności do rozwoju i wpływu na własne oraz życie swoich dzieci, a nawet mężów/partnerów, natomiast oferty tej rzecz jasna nie wyczerpują. Podobnie jak feministyczna praca socjalna nie wyczerpuje możliwości zastosowania technologii wypracowanych w obrębie pracy socjalnej, w działaniach zmierzających do ograniczenia zjawiska upośledzenia społecznego zgodnie z logiką stratćgii „skoncentrowanej na osobach”. Niemniej, jej przykład został tu wybrany nie tylko ze względu na odpowiedniość proponowanych przez nią form pomocy do rozważanego problemu, ale także dla zilustrowania najnowszych inwencji pojawiających się w obszarze pracy socjalnej, także takich, które dla części opinii publicznej wydają się kontrowersyjne.
* * *
W rozdziale tym podjęta została próba pokazania, jakie są możliwości zaradcze pracy socjalnej w odniesieniu do konkretnego przypadku upośledzenia społecznego, jakim się ono ujawniło w świetle wyników badań empirycznych. Przytoczone dwa przykłady interwencji: planowanie społeczne na poziomie społeczności lokalnej oraz feministyczna praca socjalna adresowana do kobiet z rodzin upośledzonych społecznie, stanowią rzecz jasna jedynie ilustrację jej możliwości aplikacyjnych. Dowodzą one, iż praca socjalna dysponuje ofertą zróżnicowaną i komplementarną. I to było celem przeprowadzonych rozważań.
Ale podane przykłady pokazują także coś ważniejszego. Zarówno zaprezentowana tu interwencja środowiskowa, jak i przypadek femini-
M. Yalentich, Feminist Theory...